De spanningen in buurland Syrië zijn ook in Libanon voelbaar. De in Beiroet woonachtige jezuïet Thom Sicking schetst de situatie in een notendop.

Tussen 1975 en 1990 was Libanon dagelijks in het nieuws vanwege de oorlog die er woedde. De landen eromheen (Syrië, Jordanië, Egypte en zelfs Israël) waren betrekkelijk rustig. Vandaag lijkt de situatie omgekeerd: in Syrië woedt nu de oorlog, Egypte zoekt zijn weg na het einde van de dictatuur. Libanon en Jordanië houden het hart vast vanwege de spanningen in Syrië. Veel vluchtelingen in de grensgebieden, acties tegen het Syrische regime vanuit deze buurlanden en represailles van het Syrische leger.

Geloofwaardig scenario

Kort geleden werd een Libanese politicus, oud-minister en parlementariër, gearresteerd. Hij werd ervan verdacht terreur te organiseren met explosieven in zijn auto. En dat in opdracht van de Syrische president. Het schema zou zijn: moorden op verschillende religieuze leiders (moslims en christenen, sunnieten en sji’ieten) om daarmee een explosie van de hele Libanese maatschappij te bewerken en zo de internationale druk op het Syrische bewind te verminderen.

Moorden op verschillende religieuze leiders moeten de hele Libanese maatschappij ontwrichten

Hoewel het proces tegen deze man pas is begonnen en de feiten nog moeten wachten op bevestiging, is het hele scenario geloofwaardig. Libanon probeert buiten het gevecht te blijven, maar binnen Libanon zijn er partijen die het Syrische bewind nog steeds ondersteunen en anderen die graag dat regime zouden zien vallen.

Spanningen

Dan is er ook nog de steeds verder oplopende spanning tussen sunnieten (Egypte, Saoedi-Arabië en de meerderheid van de bevolking in Syrië) en sji’ieten (Iran, de meerderheid in Irak en de Alawieten in Syrië, een tak van de sji’ietische islam). Deze sji’ietische wereld is fel anti-Amerikaans, terwijl de sunnieten van Saoedi-Arabië en ook Egypte eerder bondgenoten zijn van de Verenigde Staten. De westerse wereld – vooral de VS – beschermt Israël en zou graag een neutraal Libanon zien waar de Hezbollah van de sji’ieten ontwapend zou worden. Iran, het Syrische bewind van Assad en de Hezbollah in Libanon willen Israël klein maken of minstens een serieuze druk uitoefenen op het regime.

Door onverzoenbare standpunten is de Libanese regering totaal verlamd

Al deze spanningen zijn in Libanon dagelijks voelbaar. Eén van de gevolgen is dat Libanon een regering heeft waarin de verschillende standpunten vertegenwoordigd zijn. En omdat die standpunten onverzoenbaar zijn is die regering totaal verlamd. Veel belangrijke beslissingen kunnen niet genomen worden, met veel sociale onrust en slecht functionerende infrastructuur (elektriciteit, water, wegen) tot gevolg.

Een uitgebreide versie van dit artikel verscheen eerder in het kwartaalbladJezuïeten(nr.31, najaar 2012).