Voorzichtig hoopvolle geluiden uit Syrië: twee jezuïeten in Homs spannen zich in voor de wedergeboorte van het door oorlog verscheurde land.
“Christenen zijn vredestichters, hier in Syrië en in de stad Homs. Samen met islamitische organisaties zetten christenen uit alle kerken zich in voor hulp aan mensen die hun huis en hun werk zijn kwijtgeraakt.”
Aan het woord is de Syrische jezuïet Ziad Hilal, in een interview op de Franse televisie. Hilal is pastoor in Homs en leider van een centrum dat zo’n 1300 jongeren uit de verschillende christelijke en islamitische richtingen rond zich verzamelt. Hilal heeft een groot vertrouwen in deze jongeren: hier ligt de kern van een nieuw Syrië, de basis van verzoening en begrip tussen alle groeperingen in het land, die in het verleden vaak tegenover elkaar stonden.
Het is van groot belang dat Syrische christenen hun land niet definitief verlaten
Hilal straalt optimisme uit: natuurlijk zijn veel mensen Homs ontvlucht ten tijde van de hevige strijd in het centrum, ook veel christenen die in dat gedeelte van de stad woonden. Maar inmiddels is de meerderheid teruggekeerd en heeft zich gevestigd in de buitenwijken. Hier hebben ze hun leven weer opgepakt; het is er veilig, je kunt rustig over straat, er is voldoende voedsel te koop.
Natuurlijk is het niet allemaal rooskleurig: de politieke en militaire situatie in het land blijft gespannen, de werkeloosheid is hoog, soms valt de elektriciteit uit en is er gebrek aan brandstof. Maar het leven gaat door, de kerk zit vol, de scholen functioneren. En je kunt veilig reizen, niet alleen binnen Homs maar ook van daar naar Damascus, Aleppo of Beiroet. Er is een andere, veel positievere realiteit in Syrië dan het beeld van pure verwoesting dat de media in het westen voorschotelen.
Het is nu van groot belang dat de Syrische christenen hun land niet definitief verlaten: zij zijn nodig als vredestichters en als bruggenbouwers tussen de verschillende Syrische gemeenschappen en tussen de Arabische wereld en het westen.
Het beeld dat de Nederlandse jezuïet Frans van der Lugt schetst is minder opbeurend. Hij is achtergebleven in het verwoeste centrum van Homs. Er woonden in dat kleine centrum (één vierkant kilometer groot) zo’n 50.000 christenen, behorende tot een achttal christelijke gemeenschappen met evenzoveel kerkgebouwen. Als gevolg van de felle, alles verwoestende gevechten in dit gedeelte van de stad zijn er nog 75 over.
De kerk en de persoon van Van der Lugt zijn een ankerpunt voor deze kleine gemeenschap, die een grote onderlinge solidariteit kent: iedereen heeft nog te eten en krijgt de medicijnen die zij of hij nodig heeft. Er zijn contacten met christenen in de buitenwijken. Van der Lugt weet dat velen van hen graag zouden terugkeren, maar voorlopig is dat onmogelijk. Frans blijft daar, als steun voor de mensen die hier nog wonen en als teken van hoop op een wedergeboorte van Homs en van Syrië.
Afbeelding boven dit artikel: Ziad Hilal SJ. Foto: A. Gelebart/20 Minutes. Video’s via de website van de Franse jezuïeten.