De enorme explosie in Libanon was één klap te veel, schrijft de in Beiroet woonachtige jezuïet Thom Sicking. Hoe moet het verder in Libanon? “Doe vandaag wat je doen kunt, en morgen zien we dan wel weer.”

Mijn vorige artikel Is Libanon nog te redden? was al somber. Gepubliceerd ná, maar geschreven vóór de klap van 4 augustus. En nu, daarna? 

In het kort, na de explosie van 4 augustus, te wijten aan een volstrekt onverantwoord beheer van de haven: opruimen, schoonmaken en proberen het meest noodzakelijke te repareren. De rest moet wachten tot er de gelegenheid voor is en natuurlijk de financiën. Dat is de dagelijkse sores voor iedereen, dus ook voor ons, jezuïeten in Beiroet. 

Depressie, werkloosheid, politieke crisis

Veel mensen hier zijn depressief, en dat zijn we niet gewend in Libanon. Er was altijd een grote veerkracht, maar nu is het voor veel mensen op. Eerst een politieke crisis, verdubbeld door de economische (het geld van de Libanezen op de banken is grotendeels geblokkeerd en gedevalueerd). Een grote werkeloosheid die alleen maar door blijft groeien. 

Ook in Libanon hebben we te maken met corona, met alle menselijke en economische gevolgen van dien. Gelukkig is de pandemie redelijk goed begeleid: er zijn minder ongelukken gebeurd dan in andere landen, maar het blijft een punt van voortdurende zorg. En toen kwam daar bovenop deze enorme explosie met alle verwoesting die er het gevolg van was. En een politieke klasse die niets anders doet dan proberen in het zadel te blijven. 

Vandaag de dag verdragen we een dergelijke karakteristiek niet meer

Om in deze complexe situatie moedig verder te gaan, is wel heel veel gevraagd. Veel is er geschreven over de enorme veerkracht van de Libanezen. En terecht: ze krabbelen steeds weer overeind. Maar vandaag de dag verdragen we een dergelijke karakteristiek niet meer. De Libanezen zijn het zat. Het is te gemakkelijke taal van iemand die hen en hun situatie van buitenaf bekijkt. Je huis kapot, je baan op de helling, je geld bijna niets meer waard en geen staat die hulp kan bieden. En dan te horen krijgen dat je veerkracht zo bewonderd wordt … Onverteerbaar!

Tekst gaat verder onder de foto’s.

(Internationale) politiek 

Er is een oude, sterke band tussen Libanon en Frankrijk. De Franse president kwam twee keer naar Libanon. Je kunt ervan denken wat je wilt, maar er is tenminste één leider die serieus geïnteresseerd blijkt. Hij zette de politici voor het blok: er moet snel een nieuwe regering komen die een paar noodzakelijke hervormingen doorvoert, anders geen enkele steun van het IMF en geen Europese toezeggingen. 

Het leek even te werken, maar de dag na zijn vertrek berichtten de kranten alweer over de eis van de sjiitische politici dat zij in ieder geval het ministerie van financiën willen houden… Ze hebben nog steeds niet begrepen dat het Libanese verzet een regering wil zonder de huidige politieke partijen. Parlement en regering hebben het vertrouwen volledig verloren maar geven dat nog steeds niet toe.

Hoe nu verder in Libanon?

Ikzelf ga nu, net als verschillende vrienden, uit van het volgende: doe vandaag wat je doen kunt, en morgen zien we dan wel weer. Van dag tot dag leven en actief blijven. Sommige mensen blijven de hele dag tv kijken en kranten lezen, met alle eindeloze (reële!) verhalen van ellende. Maar daarmee kom je er niet doorheen. Bezig blijven en, voor wie dat kan, even de natuur in die hier prachtig mooi blijft. Even ademhalen. Maar dat lukt niet iedereen.

Het wemelt hier van competente mensen; intellectueel, technisch, wetenschappelijk.

Een positieve noot is dat er onder de bevolking veel solidariteit is. Mensen helpen elkaar zoveel ze kunnen en dat is bemoedigend.

Ook positief is – maar het maakt me tegelijk ook echt boos – dat Libanezen zo begaafd zijn. Het wemelt hier van competente mensen; intellectueel, technisch, wetenschappelijk. De Libanezen zijn volledig in staat hun land op te bouwen en te runnen. Maar de lokale en de internationale politiek maken het hun schier onmogelijk dit te realiseren. Dat komt ook voort uit de enorme corruptie waardoor rijken steeds rijker en armen steeds armer worden.

Ze zouden het kunnen maar in de praktijk lijkt het onmogelijk.

[Wil je verhalen als deze niet missen? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief]

Jezuïeten in Beiroet steunen? Er is een speciale website gelanceerd waar verschillende initiatieven gebundeld zijn: www.jesuitsforbeirut.com