De algemeen overste van de jezuïetenorde, pater Adolfo Nicolás, keert zich krachtig tegen militair ingrijpen van de Verenigde Staten in Syrië. “Ik vind het uitermate verontrustend dat een land dat zich als christelijk beschouwt de mensheid terugvoert naar de Wet van de Jungle.”

Het is niet mijn gewoonte commentaar te leveren op internationale politieke situaties, maar nu staan we voor een humanitaire ramp die mij ertoe brengt mijn stilzwijgen te doorbreken.

Aan het woord is pater Adolfo Nicolás, de algemeen overste van de jezuïeten, die zich in een interview uit over de dreigende aanval op Syrië. Van harte sluit hij zich aan bij de oproep van paus Franciscus om te bidden en te vasten om deze ramp te voorkomen. Hij verwijst naar een tekst uit het evangelie waar Jezus tegen de leerlingen zegt, dat er kwade geesten zijn “die alleen door bidden en vasten kunnen worden uitgedreven”.

“Het is zorgwekkend, dat wij in naam van de gerechtigheid een aanval plannen die het lijden juist zal vergroten”

“Ik kan niet begrijpen wie de Verenigde Staten of Frankrijk het recht geeft zo tegen een andere staat op te treden dat dit zeker het lijden van de burgers daar zal vergroten. Burgers die bovendien al onnoemelijk veel te lijden hebben gehad. Geweld mag slechts het allerlaatste redmiddel zijn en moet altijd zo worden gebruikt dat alleen de echte schuldigen worden getroffen. Als geweld tegen een land als geheel is gericht, is dit onmogelijk te realiseren. Daarom lijkt het mij hier niet te rechtvaardigen. Als jezuïeten hopen we van ganser harte dat de aanval op Syrië niet zal plaatsvinden.”

Machtsmisbruik

Op de vraag of de wereldgemeenschap niet de verantwoordelijkheid heeft te reageren tegen het machtsmisbruik van diegenen die hun eigen bevolking terroriseren, bijvoorbeeld met chemische wapens, antwoordt hij: “We hebben hier drie onderscheiden problemen: allereerst moet alle machtsmisbruik worden veroordeeld. En, met alle respect voor de bevolking van de Verenigde Staten: een militaire interventie als gepland is ook een geval van machtsmisbruik… Wat verder het gebruik van chemische wapens betreft, zal er toch eerst zonder enige mogelijkheid van twijfel moeten worden vastgesteld welk van de partijen in het conflict die wapens heeft gebruikt… Tenslotte moet worden gegarandeerd dat de bij een interventie gebruikte middelen niet diegenen treffen die al zozeer door het machtsmisbruik van de overheid zijn getroffen.”

“Ervaringen uit het verleden hebben geleerd dat dit laatste praktisch onmogelijk is; het gevolg is steeds dat de gewone onschuldige en arme burgers wederom het slachtoffer worden. We weten allemaal dat de grote zorg van de stichters van alle religieuze tradities is geweest: hoe kunnen we menselijk lijden verlichten? Het is uiterst zorgwekkend, dat wij in naam van de gerechtigheid plannen maken voor een aanval die het lijden van de slachtoffers juist zal vergroten.”

Barbarendom

Pater Nicolás onderstreept zijn grote waardering voor de bevolking van de Verenigde Staten en van Frankrijk en voor de grote bijdrage die deze landen hebben geleverd aan de groei van de menselijke beschaving. “Maar”, vervolgt hij, “ik vind het uitermate verontrustend dat een land dat zich als christelijk beschouwt geen andere dan militaire mogelijkheden ziet om te handelen en dat het in feite de mensheid terugvoert naar de Wet van de Jungle. We zijn niet bang voor de aanval; we zijn bang voor het barbarendom waartoe dit voor ons allen zal leiden.”

Meer achtergronden en interviews over het conflict in Syrië: zie ons Dossier Syrië.

Afbeelding boven dit artikel: jonge Syrische vluchtelingen. Foto: Jesuit Refugee Service.