Verrassende ontmoetingen in de trein: over gesprekken van studenten, applaus na een concert, en een oude bekende met een bijzondere passie. Een column van Jan Peters.

De treinreis van Ravenstein naar Nijmegen duurt precies een kwartier. Het is in de spits een geliefd traject voor studenten. Vooral in de ochtend hebben ze elkaar veel te vertellen. De mobieltjes blijven in de zak en de reistijd wordt besteed aan het uitwisselen van wel en (nog meer) wee van de afgelopen dag. Als ongewilde toehoorder krijg je zo heel wat informatie mee. Op de terugweg gaat het vooral over de gevolgde colleges en de daarbij betrokken docenten.

Geklap

Een enkele keer kan ik het niet laten om bewust mee te luisteren naar zo’n gesprek. Dat gebeurde kort geleden toen twee studentes psychologie een college over rituelen samen doornamen. “Er zijn toch ook echt idiote rituelen. Daar ging het niet eens over. Waar ik me telkens weer aan erger is dat geklap na een concert. Als je het echt mooi hebt gevonden, ga je toch niet zo’n beroerd lawaai maken. Ik zou zeggen: ga rustig staan en blijf allemaal samen twee minuten doodstil.” Haar collega beaamde dat: “In een museum ga ik toch ook geen lawaai staan maken als ik een schilderij heel mooi vind.” Station Ravenstein kwam dit keer veel te vroeg.

Kun je de diepere inhoud van het lijdensverhaal overdragen aan een generatie die nauwelijks het verhaal kent?

Ik moest denken aan de eerste keer dat ik mee mocht naar de Mattheuspassie van Bach. Na afloop begon er iemand te klappen, maar dat werd beantwoord met een ijzige stilte. Nu had deze stilte niets te maken met de kwaliteit van solisten, koor en orkest, maar enkel en alleen met de inhoud van dit muziekstuk. Maar toch: het was een mooie manier om uit te drukken dat je geraakt was door wat je had beleefd.

Jonge generatie

Soms levert de trein ook een verrassende ontmoeting op. Op het station liep ik tegen een oude bekende uit de Nijmeegse universiteit aan. We hadden elkaar al jaren niet gezien en dan is een kwartiertje toch wel kort om bij te praten. Vol enthousiasme vertelde hij dat hij samen met twee collega’s een passie aan het componeren was. Het verhaal van Mattheus vertolkt voor en door jongeren uit onze tijd. Als het klaar zou zijn: vijfendertig liederen, a capella gezongen door studenten, waarin het verhaal verteld wordt door de ogen van de verschillende spelers die Mattheus in zijn verhaal beschrijft. En dat om te kijken of je de diepere inhoud ervan zo kunt overdragen aan een jonge generatie die nauwelijks het verhaal kent.

Het is een groeiproces: dit jaar is datgene wat klaar was al uitgevoerd in een kerk in Nijmegen en de verwachting is dat komend jaar in de Goede Week het geheel kan worden uitgevoerd. Toen we het station van Nijmegen binnenreden schreef hij nog gauw de website voor me op (www.delastpost.nl): “Daar kun je zien en horen wat we al hebben.”

Of de beide studentes psychologie na afloop ook twee minuten stilte in acht zullen nemen…?

Afbeelding boven dit artikel: Stiltecoupé in de trein. Foto: Gerard Stolk via Flickr.com (creative commons)