webmagazine van de jezuïeten over geloof, spiritualiteit en samenleving
webmagazine van de jezuïeten over geloof, spiritualiteit en samenleving
In Brussel kwamen zo’n 150.000 mensen naar de Pride. Michaël Merrigan was er opnieuw bij, omdat hij het zo’n heerlijk volksfeest vindt. “Mensen worden er uitgenodigd om samen gewoon te zijn wie ze werkelijk zijn.”
In het centrum van Brussel, tussen de Grand Place en het koninklijk paleis, ligt tussen statige gebouwen een heuvel, ’s avonds kleurrijk verlicht. Bovenaan de trappen, in de schaduw van de Sint-Jacob-op-Koudenberg en het Grondwettelijk Hof, ligt de wereld – of toch minstens de stad – aan je voeten. Langs de toren van het magnifieke vijftiende-eeuwse stadhuis kan je in de verte ook de koepel van de zowat 500 jaar jongere Basiliek van Koekelberg zien liggen. De gitarist van dienst speelt er spontaan wat achtergrondmuziek bij je leven.
Die Pride roept bij sommigen wel eens gemengde gevoelens op. Maar dat is onterecht.
Die heuvel, Kunstberg of ‘Mont des Arts’ geheten, bracht het voorbije weekend ook op een heel andere wijze even de stad en de wereld op kleurrijke wijze bijeen. Deze plek was namelijk het centrum van de ‘Brussels Pride’, de hoogdag van de LGBTQIA+ gemeenschap in België en – dit is tenslotte de hoofdstad van Europa – ver daarbuiten. Die Pride roept bij sommigen wel eens gemengde gevoelens op. Maar dat is onterecht.
Eerst een terminologisch punt van orde. LGBTQIA staat voor ‘lesbisch, homoseksueel (gay), biseksueel, transgender, queer, intersekse en aseksueel’, en de ‘+’ voor de inclusie van andere identiteiten. Het acroniem evolueert en er zijn ook andere varianten in de omloop. Het is een term die zich aanpast om diegenen erbij te kunnen betrekken die in deze wereld uitgesloten en gemarginaliseerd worden.
De ‘Pride’ staat voor ‘trots’. Niet als ‘ijdelheid’, maar als ‘trots op wie je bent’ en ‘blij dat je er bent’. Het begrip verwijst naar waardigheid, gelijkwaardigheid en, daarom ook, naar gelijke rechten.
Ze lopen ook een veel hoger risico op zelfmoordgedachten.
Die gelijkwaardigheid lijkt misschien een evidentie, maar dat is ze tot op vandaag nog steeds niet. Studies in zowel België als Nederland tonen aan dat mensen die zich als LGBTQIA+ identificeren ook bij ons vaak te maken krijgen met verbaal, psychologisch en zelfs fysiek geweld. Ze lopen ook een veel hoger risico op zelfmoordgedachten. En dat is dan nog in het vrije West-Europa. In de rest van de wereld is de situatie heel vaak nóg veel precairder.
Wie zaterdag op de Brussels Pride was, zag echter iets volledig anders dan die donkere realiteit.
Op de Kunstberg voltrok zich wat zonder overdrijving kan beschouwd worden als een viering van het leven. Een viering van de vriendschap, van vreugde in het bestaan, van authentieke relaties tussen mensen die elkaar willen aanvaarden zoals ze zijn en samen op weg willen gaan, ook al worden ze zelf vaak niet overal aanvaard.
De Pride wordt wel eens vereenzelvigd met de ‘pride parade’, maar de eigenlijke parade, die er nog wel is, is eigenlijk maar een klein onderdeel van wat er op de dag van de ‘Pride’ allemaal gebeurt. De Pride in Brussel is één groot volksfeest op verschillende plekken doorheen de stad, met de Kunstberg als epicentrum. Brussel was zo wederom een plaats waar mensen niet alleen via vage grondwettelijke bepalingen en grootse principes, maar expliciet en heel concreet, werden uitgenodigd om samen gewoon te zijn wie ze werkelijk zijn. En die uitnodiging werd ook dit jaar weer massaal beantwoord, in een creatieve uitbarsting van muziek en kleuren.
Niettemin beweegt de wereldkerk mondjesmaat en nemen mensen zoals de jezuïet James Martin het voortouw
In die creativiteit komt een mens ogen tekort en passeren de kleurrijkste en de gekste outfits de revue. Niet alles is iedereens stijl, maar dat dit hier vandaag ook niet moet, is natuurlijk deel van de clou. In tegenstelling tot bijvoorbeeld carnaval, lijkt de betekenis van de Pride bovendien, wat het contesteren van normen betreft, veel minder te liggen in provocatie en in het omkeren van wat hoort, dan in de positieve en uitbundige affirmatie van wat kán en zou móeten bestaan. Van die menselijke waardigheid en gelijkheid, en van de zoektocht om die concreet, hier en nu, in ons dagelijks leven en in onze relaties vorm te geven.
In een ideale wereld waren die erkenning van de menselijke waardigheid en gelijkheid al lang een feit. Daar zijn we nog lang niet. Niettemin beweegt de wereldkerk mondjesmaat en nemen mensen zoals de jezuïet James Martin het voortouw om stapsgewijs de aanvaarding te bewerkstelligen van zovelen. In de Vlaamse Kerk was er onder meer de oprichting van het Aanspreekpunt ‘Homoseksualiteit en geloof’. Desondanks is de weg nog lang. Erg lang.
In een ideale wereld, ook, zou een LGBTQIA+ Pride dus niet meer nódig zijn. Echter, wie dit weekend in Brussel was, kan enkel concluderen dat het toch ook erg jammer zou zijn om dan die Pride niet meer te organiseren. Met een frietje in de hand, in de zon op de Brusselse Kunstberg, kan je immers enkel concluderen: zelden zag men mensen zo gelukkig en dankbaar het wonder van de schepping, in al zijn kleurigheid en diversiteit, omarmen en samen vieren.
