Laat je stem horen klinkt deze dagen op de radio in aanloop naar de verkiezingen. Dat namen 85.000 mensen vorige week zondag heel letterlijk door naar de grootste klimaatmars ooit te gaan.
Toch brengt het carnaval nog meer mensen op de been. Daags tevoren waren er bijna honderdduizend naar Den Bosch gekomen. Met de Sint Jan op de achtergrond en een glas bier in de hand telden ze af tot exact elf over elf op deze elfde van de elfde. Een vrolijke dronk op het begin van het Carnavalsseizoen.
Intussen tikt de klok van de klimaatverandering rusteloos verder. Hoeveel tijd rest ons nog als mensheid om het tij te keren?
Het leek wel een teken uit de hemel, dat juist dit jaar de streng islamitische (en rijke) Verenigde Arabische Emiraten de klimaattop (COP 28, ja de 28ste al) organiseerden. Al snel benadrukte de leiding van de conferentie, dat de wereldgodsdiensten een belangrijke rol zouden kunnen en moeten spelen in de bezinning over de toekomst van de aarde en in de stimulering van daadwerkelijke verandering.
Niet echt nieuw voor ons: we weten het eigenlijk wel vanuit de encycliek Laudato Sì van paus Franciscus en kort geleden zijn oproep in Laudate Deum. Heel uitdrukkelijk heeft hij de relatie gelegd tussen ons christelijk geloof en de zorg voor de aarde, “ons gemeenschappelijk huis”. En al in 2016 heeft hij in het Vaticaan een interreligieuze bijeenkomst belegd, met een gezamenlijke slotverklaring over het milieu.
Maar ditmaal, begin december, staan de wereldgodsdiensten in hun onderlinge samenwerking in het hart van de Klimaatconferentie in Dubai, onder de titel “Confluence of Conscience” (“het samenvloeien van het geweten”). Een groot paviljoen wordt er opgericht, vlakbij de grote hal om hier de oproep vanuit de godsdienst te laten horen, de hele conferentie door.
Opkomen voor de rechten van de inheemse volkeren
Om die inbreng goed voor te bereiden is er een speciaal congres georganiseerd begin november. Daar is door een voorbereidingsgroep van 28 religieuze leiders een gezamenlijke verklaring opgesteld, die bij het begin van de Klimaatconferentie door onder meer paus Franciscus zal worden ondertekend. Het is een forse tekst geworden met 13 oproepen aan de politieke en economische leiders en ook 17 “commitments”, waarin de eigen inzet van de religies wordt verwoord. Ik werd getroffen door de voorlaatste: “Opkomen voor de rechten van de inheemse volkeren en hun voorouderlijke wijsheid, die is verweven met het welzijn van de aarde”.
De tekst eindigt met de volgende oproep:
“De urgentie van dit uur vereist dat we snel, gezamenlijk en resoluut handelen om onze gewonde wereld te genezen en de pracht van ons gemeenschappelijk huis te behouden. In dit proces moeten we hoop terugbrengen voor toekomstige generaties. Samen strekken we onze armen uit naar alle mensen en nodigen hen uit om mee te gaan op deze reis naar een toekomst van veerkracht, harmonie en bloei voor al het leven op aarde.”
Een mooie tekst, maar vanuit de organisatie van de COP28 werden we al vroeg gewaarschuwd:
“Religieuze leiders spelen een vitale en wereldwijd erkende rol in het bevorderen van individuele levensdiscipline en een verantwoordelijke houding ten opzichte van het milieu.
Maar zelfs religieuze leiders met moreel gezag, zoals de Groot-Imam van Al-Azhar en de Paus, kunnen niet in hun eentje radicale oplossingen opleggen, omdat verandering de inzet van elke individuele persoon vereist.”
En zo komen we uit bij de verkiezingen. Want “elke stem telt” horen we momenteel tientallen malen per dag over de radio. Ja, ook als het gaat om de toekomst van onze aarde.
Onze stem en onze concrete inzet in ons leven.