Hoe is het hart te veranderen van de mensen aan beide zijden van het conflict in Israël en Palestina? Rabbijn Ron Kronish, die onlangs de Kardinaal Willebrandslezing verzorgde, hoopt dat religieuze leiders het voortouw nemen.

Een dialoog tussen joden, moslims en christenen blijft irrelevant en niet van deze tijd, wanneer deze zich niet richt op vrede en gerechtigheid. Er moet verband worden gelegd met de serieuze pogingen om echte vrede – en sociale gerechtigheid – te bouwen waar ook ter wereld.

Aan het woord is rabbijn Ron Kronish. Al jarenlang zet hij zich vanuit Jeruzalem in voor de interreligieuze dialoog. Zijn droom is de religie om te vormen tot een positieve kracht die geen bron van verdeeldheid en extremisme is, maar een bron van verzoening en vreedzaam samenleven en wederzijds begrip. Dit jaar was hij door de Katholieke Raad voor Kerk en Jodendom uitgenodigd in Utrecht de Kardinaal Willebrandslezing te houden.

Weerstand

Je moet sterk in je schoenen staan om met kracht en overtuiging en zonder ophouden al jarenlang deze stellingname te verdedigen. Zeker binnen Israël. En in het bijzonder wanneer je deze positie expliciet koppelt aan de politieke actualiteit in het Midden-Oosten. De door hem opgerichte ‘Coördinerende Raad voor de Interreligieuze Dialoog in Israël’ maakt onderdeel uit van de bredere organisatie ‘Rabbijnen voor Mensenrechten’, die meer dan honderd rabbijnen en studenten voor dit ambt omvat en de schending van de mensenrechten in Israël en de bezette gebieden telkenmale aanklaagt. Het is een beweging die weerstand oproept in de ultraorthodoxe kringen en bij de huidige regering. Maar hij houdt vol.

Visie, gezag en moed: die eigenschappen kom je weinig tegen in onze streken

Mensen moeten over alle scheidsmuren heen kijken en bij elkaar worden gebracht om elkaar echt te leren kennen. Dan kunnen ze gaan beseffen dat het mogelijk en zelfs wenselijk is om met alle verschillen toch samen te leven in hetzelfde gebied.

Er is een wezenlijke behoefte aan een grote en sterke campagne met ondersteuning van de interreligieuze dialoog, van spiritualiteit, educatie en psychologie, om het hart en de mentaliteit te veranderen van de mensen aan beide zijden van het conflict, ook en heel in het bijzonder hier in Israël en Palestina.

Religieuze leiders

Het doet me goed mensen als deze rabbijn te ontmoeten, mensen met visie, maar ook met gezag en grote persoonlijke moed. Het is de combinatie van deze drie eigenschappen – visie, gezag en moed – die je op het ogenblik in onze eigen streken veel te weinig tegenkomt.

Rabbi Kronish verwacht in dit opzicht heel veel van inspirerende religieuze leiders, die een open dialoog durven aangaan en zich durven richten op een toekomst van vrede en gerechtigheid.

Ik zie veel wanhoop om me heen. Veel mensen geven het op. Ze hebben het gevoel dat vrede onmogelijk is, een illusie die nooit werkelijkheid zal worden. Wij hebben daarin een belangrijke rol te spelen, nu en in de toekomst. We moeten het voortouw nemen, hoop bieden, wanhoop en uitzichtloosheid tegengaan.

Zijn woorden raakten me en deden me beseffen, dat wij in Europa op dit moment bezig zijn ons te omringen met nieuwe scheidsmuren, dat verschillen in cultuur en godsdienst als angstig makend worden afgeschilderd en dat we node de religieuze leiders missen van wie rabbi Kronish zoveel verwacht voor een nieuwe toekomst.