Net nu Sinterklaas zijn boek met pekelzonden sluit, opent de kerk haar deuren voor een ‘jaar van barmhartigheid’.

Het is een lange, lange tijd geleden, toen de Sint nog ’s nachts met zijn knecht over de hoge, hoge daken reed. “Pieter gluurt door elke schoorsteen, en hij noemt de goede Sint, die geduldig zit te wachten, ieder ongehoorzaam kind. Sinterklaasje schrijft verdrietig al die namen in zijn boek. Wil dat goed onthouden, Piet, want ze doen me maar verdriet.”

Plechtig opende Sint het boek, schraapte zijn keel…

Het was in die tijd dat ik als chauffeur/secretaris met Sinterklaas zelf op pad mocht. En paar avonden lang gingen we met één Zwarte Piet op bezoek bij een aantal gezinnen, vooral die met kleine gelovige kinderen.

Dreigende gebaren

Bij het binnenkomen liep de Sint voorop, gevolgd door een dreigend kijkende Piet met roe en een juten zak, nee niet met cadeautjes, maar om de stoute kinderen mee naar Spanje te nemen. Ik sloot deze kleine delegatie en droeg het dikke boek van Sinterklaas (een oud altaarmissaal). Als Sinterklaas was gaan zitten en de kinderen hun liedje hadden gezongen, nam ik de staf van hem over en overhandigde ik plechtig het boek, met een lint op de plek waar de brief zat waarop de verwachtingsvol toekijkende ouders hun klachten over de kinderen hadden neergeschreven. Plechtig opende Sint het boek, schraapte zijn keel, begon te lezen en keek telkens over zijn brillenglazen om te zien op welk van de kinderen het verwijt sloeg: “…heeft gekibbeld met haar zusje… heeft het hondje gepest… heeft mama verdriet gedaan…”.

Nadat Sint zorgvuldig de pekelzonden had voorgelezen, waarna Piet telkens dreigende gebaren maakte met roe en zak, sloeg hij met een forse klap het boek dicht en gaf het aan mij terug. “Maar, secretaris, waarvoor ik natuurlijk eigenlijk gekomen ben…” En dan haalde ik uit de gang een doos met snoepgoed en cadeautjes, die de ouders me bij het binnenkomen al hadden aangewezen.

Nep-bisschop

Inderdaad, een lange, lange tijd geleden, toen de Sint nog een nep-bisschop was. Voor de kindertjes van nu is elke bisschop (als ze die al in vol ornaat ontmoeten) eerder een nep-Sinterklaas.

Wat is er nu nog over van die strenge Sinterklaas-bisschop?

Een nep-bisschop is Sinterklaas, en wat een nep-beeldvorming geeft hij van het bisschopsambt in de huidige tijd! Toch blijven de echte bisschoppen ijzig stil. Geen actiegroep van bisschoppen op de Dam; geen Facebook- of Twitteractie; geen officiële klacht bij de Verenigde Naties over de totaal misplaatste beeldvorming. Want waar is dat dikke boek met pekelzonden gebleven, waar zijn de roe en de zak?

Barmhartigheid

Bij mijn Sinterklaas begon eigenlijk het verval al: de forse klap waarmee het boek met kleine ongehoorzaamheidjes werd dichtgeslagen. En nu, jaren later? Wat is er nu nog over van die strenge Sinterklaas-bisschop? Van: “Wil dit goed onthouden, Piet, want ze doen me maar verdriet”? De kinderen (en hun ouders) zien in Sinterklaas enkel een zwaaiende lieve oude man, zo vol begrip voor iedereen, en zo vriendelijk lachend dat geen kind meer achter moeders rug wegkruipt. Dat is toch een nep-bisschop!

Toch geen protestactie van de bisschoppen dit jaar over een foutieve beeldvorming. Of hebben ze misschien gelezen dat paus Franciscus nu vlak na Sinterklaas het ‘heilig jaar van de barmhartigheid’ opent? Een jaar zonder roe en zak, een jaar waarin het boek vol kleine regeltjes en ongehoorzaamheidjes met een forse klap wordt gesloten.