Fotograaf Jeroen Swolfs deed in zeven jaar bijna alle hoofdsteden van de wereld aan. Henk Witte ging kijken naar het ‘indrukwekkende’ Streets of the world.

De laatste meters erheen komen wat sinister over. Meer dan 100 jaar was dit wat afgelegen Hembrugterrein aan de monding van de Zaan in het Noodzeekanaal – een onderdeel van de Stelling van Amsterdam – in handen van het ministerie van Defensie. Er werden wapens en munitie gefabriceerd. Na een decennium verval kreeg het enkele jaren geleden een herbestemming als industrieel erfgoed. Sindsdien keert de levendigheid er terug.

De droom

Tot 1 april 2018 is in een van de hallen op vrijdag, zaterdag en zondag de tentoonstelling Streets of the World te zien. De tentoonstelling is een project van fotograaf Jeroen Swolfs. De kiem ervan was zijn droom om de keerzijde vast te leggen van de negativiteit die ons dagelijks via de media bereikt. Zeven jaar werkte hij aan het project, waarin hij bijna alle hoofdsteden van de wereld bezocht, 195 in totaal.

De kiem ervan was zijn droom om de keerzijde vast te leggen van de negativiteit die ons dagelijks via de media bereikt.

In drie gevallen was het niet mogelijk of te gevaarlijk een land binnen te komen. In zijn foto’s neemt hij je mee naar alle landen van de wereld om te laten zien wat daar gebeurt. Londen en Parijs net zo goed als Kiribati op Zuid-Tarawa, een atol in de Grote Oceaan, of Lomé, de hoofdstad van het zeer religieuze Togo.

‘Neem de kracht in de tred van die vrouw in helblauwe boerka die we in Kaboel van de kijker zien weglopen, wie weet waarheen.’

Kracht, overgave en overlevingskunst

Het resultaat is indrukwekkend. Steeds weet de fotograaf met één foto politieke spanningen, conflicten, oorlog, gevaar en menselijk leed te overstijgen. We zien mensen werken, handelen of luieren. We zien ze zorgen voor elkaar, zich verplaatsen of genieten. Solidariteit en barmhartigheid, liefde en rechtvaardigheid worden zichtbaar in de beelden. Ze tonen kracht, overgave en overlevingskunst.

Solidariteit en barmhartigheid, liefde en rechtvaardigheid worden zichtbaar in de beelden.

Bijna alle foto’s hebben een detail dat een waarde verbeeldt die van het doek springt. Bijna letterlijk, want heel wat foto’s zijn haast levensgroot afgebeeld. Neem de kracht in de tred van die vrouw in helblauwe boerka die we in Kaboel van de kijker zien weglopen, wie weet waarheen. Of de boekverkopersstraat in Bagdad, trefcentrum van intellectuelen: een bom van Al Qaida in 2007 is er niet in geslaagd het klein te krijgen. Of die ogen die vanuit een zwarte boerka in Doha, de hoofdstad van Qatar, benieuwd zijn wat die fotograaf aan het doen is. Of die eindeloze rij mannen in New Delhi die dagelijks zittend wachten op hun gratis ochtendmaal, een initiatief van een paar honderd Sikh-families.

‘Of de boekverkopersstraat in Bagdad, trefcentrum van intellectuelen: een bom van Al Qaida in 2007 is er niet in geslaagd het klein te krijgen.’

Herkenning en verbinding

De foto’s roepen soms herkenning op: daar ben ik ook geweest. Soms verhalen, zoals die van twee nomaden die in Nouakchott (Mauretanië) enkele geiten in de kofferbak van een auto proberen te stoppen, terwijl we door een autoruit reclame voor Karim Export zien – een van de grootste Belgische exporteurs van tweedehands auto’s naar Afrika.

Of die ogen die vanuit een zwarte boerka in Doha, de hoofdstad van Qatar, benieuwd zijn wat die fotograaf aan het doen is.

Wat Jeroen Swolfs vooral met zijn foto’s wil, is mensen verbinden. Dat is zijn missie voor de komende zeven jaar. Door de foto’s ook elders in de wereld ten toon te stellen (Kopenhagen is al geweest, Berlijn gaat komen), maar ook in het gebeuren rond de foto’s zelf. Zoals in afgelopen zomer, toen de foto’s te zien waren in een leegstaande parkeergarage in de Bijlmer en bewoners met allerlei achtergronden spontaan kwamen helpen en toelichten. De wereld bleek ineens ook hun wereld.

Meer informatie op www.streetsoftheworld.com.