Gregory Brenninkmeijer SJ sprak korte meditaties in bij de 14 staties van de kruisweg. Indringende gebeden waarin de hele mensheid meeloopt in het spoor van de lijdende Jezus.
Deze kruisweg van Gregory Brenninkmeijer is ook als boekje beschikbaar onder de titel: De kruisweg van ieders leven. Je kunt hier voor 5 euro een exemplaar bestellen.
Speelbal van intriges en machtspolitiek, slachtoffer van afgunst en domme bekrompenheid. Willens en wetens onschuldig veroordeeld, uit angst. Voor hem die geen enkel kwaad heeft gedaan is in onze wereld geen plaats.
Meditatie bij Matteüs 27: 21-26
Wat moet ik dan doen met Jezus die de messias wordt genoemd? Allen antwoorden: ‘Aan het kruis met hem’.
Beulen die ervan genieten de weerloze te vernederen. Het kwaad wil deze mensenzoon niet enkel breken, hij moet worden neergehaald. Zo wordt letterlijk waar dat hij in alles gelijk wordt aan de mensen, behalve in de zonde. Het kruis dat Jezus op zijn schouders draagt, wordt dagelijks nog aan velen opgelegd.
Meditatie bij Matteüs 27: 27-31
Spottend zeiden ze: ‘Gegroet, koning van de Joden’, en ze spuwden op hem, pakten hem de rietstok weer af en sloegen hem tegen het hoofd.
Gevallen onder de last van het kruis, verzwakt, afgebeuld. Machteloos ligt hij op de grond. Een krijsende, joelende menigte om Hem heen. Geen eenzaamheid is eenzamer dan wanneer allen tegen je zijn. Handen te over, maar om te pijnigen, niet om te helpen.
Meditatie bij Jesaja 53: 4-6
Gevallen onder de last van het kruis, verzwakt, afgebeuld. Machteloos ligt hij op de grond.
Maria, dappere vrouw, moederlijke moeder, waar zou u anders staan dan langs de lijdensweg van uw kind? Uw liefde zal zijn pijn hebben verlicht, uw aanwezigheid zijn eenzaamheid doorbroken. Het zwaard dat Simeon voorzag is u niet bespaard. Onder uw mantel bergt u al die moeders die lijden onder hun kinderen, vermist, vermoord, verdwaald.
Meditatie bij Lucas 2: 34 en 35
Maria, dappere vrouw, moederlijke moeder, waar zou u anders staan dan langs de lijdensweg van uw kind?
Wie is die man die Jezus’ helper wordt? Iemand die je kunt gebieden zonder dat zijn mening wordt gevraagd. Een arbeider, een landarbeider, een gastarbeider. Met zijn gespierde armen en brede schouders wordt hij opgemerkt. Misschien gehoorzaamd hij omdat er toch geen ontkomen aan is. Misschien heeft hij de blik van Jezus ontmoet, zijn lijden geproefd.
Meditatie bij Lucas 23 vers 26
Een arbeider, een landarbeider, een gastarbeider. Met zijn gespierde armen en brede schouders wordt hij opgemerkt.
De legende verhaalt dat een vrouw het gezicht van Jezus heeft afgedroogd. Thuisgekomen blijkt dat de gelaatstrekken van Jezus in haar doek zijn vereeuwigd. Veronica betekent: zij die overwinning brengt. Overwinning op zichzelf, haar eigen schroom, angst, afkeer. Haar liefdesdaad overwon het hatelijke schreeuwen van de meute.
Meditatie bij Jesaja 52: 2-3
Thuisgekomen blijkt dat de gelaatstrekken van Jezus in haar doek zijn vereeuwigd.
Voor de tweede maal vallen onder dezelfde last. Voor de tweede maal neergaan op dezelfde tocht. Geen voet voor de andere meer krijgen. Geen struikelblok meer kunnen ontwijken. Door lijden geveld. Over de wegen van deze wereld trekt een onafzienbare vloed vluchtende, verjaagde, vertwijfelde mensen. Wij zien hun gezichten dagelijks in de media. Vragend, hopend. Hoe vaak gevallen op hun weg? De Zoon Gods wankelt tussen hun rijen.
Meditatie bij Klaagliederen 3: 1-2
Over de wegen van deze wereld trekt een onafzienbare vloed vluchtende, verjaagde, vertwijfelde mensen.
Jeruzalem, stad waar vrouwen weeklagen, diep doordrongen als ze zijn van de onschuld van de man die daar naar zijn terechtstelling gaat. Jezus kijkt hen aan met een door bloed, zweet en tranen vertroebelde blik. Maar tevens met de profetische blik, die eeuwenlang vrouwen ziet weeklagen in die stad, tot op de dag van vandaag. Jeruzalem, gebouwd als stad van vrede. Hoe vaak veroverd, verwoest en nog altijd verdeeld? Moeders klagen om zonen en dochters, slachtoffers van een fanatieke en uitzichtloze strijd. Wie zal allen een woonplaats geven, een vreedzaam vaderland?
Meditatie Lucas 23: 27-28
Jezus kijkt hen aan met een door bloed, zweet en tranen vertroebelde blik
Iets wat drie keer gebeurt, is wezenlijk. We mogen het niet missen, maar het moet ons op het netvlies gegrift staan, voor altijd. De Mensenzoon, languit, machteloos, gevloerd op de grond. Gods beeld en gelijkenis, vernikst, teneergeslagen. Dat wij het nooit vergeten als wij bang zijn voor God. Dat wij aan deze uitgetelde Godmens denken als wij in nood ons hart verheffen. Van God hoeven wij geen andere wonderen te verwachten dan zijn totale solidariteit, die onze verslagenheid heeft gedeeld.
Meditatie bij Klaagliederen 3: 27-32
De Mensenzoon, languit, machteloos, gevloerd op de grond. Gods beeld en gelijkenis, vernikst, teneergeslagen.
De soldaten grijpen Jezus vast en trekken hem de kleren van zijn lijf. Dit is een moment van totale verachting. Kleren bedekken niet alleen het lichaam, ze versluieren het mysterie van de persoon. Jezus wordt van zijn persoonlijke, menselijke waardigheid beroofd. Onteerd. Naast hem staan de tallozen, de onteerden van onze geschiedenis. Alle Joden, naakt de gaskamers ingejaagd. Alle onmenselijk gediscrimineerden om ras, godsdienst, sekse of seksuele geaardheid staan daar. Ook alle afgeschrevenen, onrendabel verklaarden staan er. Alle mannen en vrouwen staan daar, aan wier naaktheid wij ons vergapen. Mensen staan daar rondom de Godmens, door mensen van hun menselijkheid beroofd, alleen nog veilig bij God.
Meditatie bij Johannes 19: 23-24
Naast hem staan de tallozen, de onteerden van onze geschiedenis. Alle Joden, naakt de gaskamers ingejaagd.
Jezus is niet per ongeluk aan het kruis terecht gekomen. Hij is daar door mensen vastgespijkerd, omdat wat Hij voorstond, hen tegen de haren instreek. Nu heeft Christus geen andere handen dan onze handen om Zijn werk in onze wereld van vandaag voort te zetten. Hij heeft geen voeten meer, dan onze voeten om mensen te helpen Zijn weg te gaan. Christus heeft geen lippen, tenzij onze lippen, om mensen over Hem te vertellen. Hij heeft geen andere hulp dan onze hulp om mensen naar Hem toe te brengen.
Meditatie bij Marcus 15: 25-30
Nu heeft Christus geen andere handen dan onze handen om Zijn werk in onze wereld van vandaag voort te zetten.
Verlaten. Door God en iedereen verlaten. Niemand komt Hem redden. Niemand steekt een hand naar Hem uit. Spot en hoon zijn Zijn loon. Het loon voor een gegeven leven. Gegeven om ons mensen te doen leven. Alleen. Zo zullen we sterven. Allen en iedereen: alleen. Dat niemand moge sterven in godverlatenheid. Dat niemand moge sterven zonder een mens die om hem schreit. Dat niemand moge sterven als offer van haat en nijd. Dat niemand moge sterven, totaal onvoorbereid. Het is volbracht. Vader, in Uw handen beveel Ik mijn geest.
Meditatie bij Matteüs 27: 45-50
Door God en iedereen verlaten. Niemand komt Hem redden. Niemand steekt een hand naar Hem uit.
De dode Jezus wordt teruggeven aan wie van Hem houden. Voor degenen die Hem naar het leven stonden, is Zijn levenloze lichaam van geen betekenis meer. Verraad, geseling, spijkers en de lans hebben hun werk gedaan. De kilte van de dood wordt nu opgevangen in warme liefde, tederheid, eerbied en respect. De tijd lijkt stil te staan. De aarde houdt de adem in. De moeder ontvangt die zij droeg in haar schoot.
Stilte omhult het einde van een leven van een mens. Sprakeloosheid blijft. Er zijn geen woorden, er is geen echte troost. Herinneringen zijn er, verhalen. Woorden, die Hij sprak worden aangehaald. Gebaren, die Hij had gesteld worden gedaan tot Zijn gedachtenis. En er is geloof, dat dit het einde niet kan zijn, dat de graankorrel niet in de aarde gevallen is om daar te vergaan, maar opnieuw vruchtbaar leven voort te brengen. Het moordend mensenwerk is nu gedaan. Het woord is nu aan God.
Meditatie bij Johannes 19: 38.
Om hoop bidden wij U, God, om hoop, dat al het sterven van de wereld niet vergeefs zal zijn.
Het graf, laatste eer, laatste rustplaats, laatste stap, … voorbij. De grote steen als punt achter dit leven. Zij die met Jezus’ dood hun doel bereikt hadden konden opgelucht ademhalen toen de steen op zijn plaats lag. Of komt hun rusteloze hart toch niet tot rust, nu Jezus’ lichaam te rusten is gelegd. De wachters bij het graf verraden hun angstig vermoeden, dat deze dode hen niet met rust zal laten… Ons niet met rust zal laten. Nee, nu begint het pas echt: het leven.
De vrouwen bij het graf treuren en wachten, niet wetend wat zij verwachten. De steen schijnt Jezus vast te pinnen in de dood, zoals hun verdriet de vrouwen vasthoudt bij het graf. Maar de steen heeft het niet gehouden. En de vrouwen werden boodschappers van leven. En de eeuwen door, tot op deze dag ervaren we, dat de dood het laatste woord niet heeft. Alle slachtoffers, de onterecht verdrukten, zij die in deze wereld geen kans hebben gehad, geen steen is groot genoeg om hen in de dood te doen vergeten.
Die nedergedaald is ter helle, voert hen mee door Gods verrijzeniskracht.
Meditatie bij Matteüs 27: 59-61.
Goede God, met de vrouwen waken wij bij het gesloten graf, het graf van onze angst en moedeloosheid.