Geertruijd Ida van Linden Tol legt een typische twintigste eeuwse zoektocht af. Zonder gebaande wegen worstelt zij zich een weg in de richting van Gods onvoorwaardelijke Liefde.

Dit is een bijdrage in de serie mystici uit de twintigste eeuw

Geertruijd Ida van Linden Tol wordt op 24 Juni 1899 geboren in een Hervormd gezin. Omdat de eredienst in die periode vooral het verstand aanspreekt, voelt zij zich steeds minder thuis in die kerk. Haar geestelijke weg voert via antroposofie, rozenkruisers, astrologie, soefi, Vrij-Katholieke kerk in 1945 uiteindelijk tot de rooms-katholieke kerk.

Op haar twintigste trouwt zij met een charmante en veelbelovende jurist, maar reeds in 1935 wordt zij overvallen door en bruuske scheiding. Moeilijke en eenzame jaren volgen met veel ziekte en pijn, zodat zij al op 45-jarige leeftijd wordt opgenomen in een verzorgingshuis. 

De expressie van een intense worsteling

Haar aantekeningen en gedichten laten een diep doorleefde geestelijke weg zien. Een gewone vrouw die een mystiek leven leidt temidden van uiterst pijnlijke gebeurtenissen. Een vrouw die niet gesteund wordt door een sociale omgeving van geestverwanten. De betekenis van wat zij schreef, ligt niet in de literaire vormgeving, maar in de expressie van een intense worsteling met de zin van het leven en van de verwerking van veel verdriet.

Een vrouw die een typisch twintigste eeuwse zoektocht aflegt

Opvallend in haar mystieke weg is dat deze niet ontstaat in en gevoed wordt door een stevige verworteling in een eenduidige religieuze context. Integendeel, Geertruijd Ida van Linden Tol is een vrouw die een typisch twintigste eeuwse zoektocht aflegt voordat zij uiteindelijk de bedding vindt om in te aarden. 

De ontworteling van Geertruijd Ida van Linden Tol

Het boeiende en moderne van deze ontwikkeling is dat die bovendien gepaard gaat met een groeiende ontworteling op alle fronten. Deze knappe, vrolijke, sportieve jonge vrouw wordt door haar echtgenoot achtergelaten met twee opgroeiende kinderen, wat een einde maakt aan betrekkelijk zorgeloos en comfortabel leven. Van de ene dag op de andere wordt zij een vrouw die de eindjes aan elkaar moet knopen. Comfort en zekerheden zal zij steeds verder achter zich moeten laten, en dat in de jaren dertig, met de dreiging van oorlog.

Het ontbreekt haar aan de zelfverzekerdheid van gesettelde christenen

In 1930 schildert zij in enkele woorden het perspectief van haar mystieke levensweg. Nog onkundig van de pijn en de smarten die haar te wachten staan, ziet zij het kruis al hoog oprijzen. Zij weet dat het haar roeping is Jezus te volgen en te dienen op zijn lijdensweg en samen met Hem op weg te gaan naar de verrijzenis.

‘k wil U volgen, dienen, prijzen,

‘k zie het kruis steeds voor mij staan

mocht ik eens met U verrijzen

en met U naar Vader gaan!

De verleiding van het ‘ik’

Geertruijd Ida van Linden Tol is dan nog midden in haar religieuze zoektocht. Het gedicht maakt duidelijk dat zij onmiskenbaar wortelt in het wezen van het christendom, terwijl zij er niet op terug kan vallen als een gebaande weg. Vanuit een diep weten gaat zij met Christus haar weg naar de Vader. Daarom is haar taal steeds origineel en gebruikt zij verrassende beelden. Het ontbreekt haar aan de zelfverzekerdheid van gesettelde christenen die de juiste taal spreken. 

Ze ontmaskert in haarzelf de subtiele pogingen zichzelf als slachtoffer te zien

Vanuit een authentiek proces van onderscheiding kijkt zij kritisch naar de verleiding van het ‘ik’ om zichzelf tot centrum van haar weg te maken. Ze ontmaskert in haarzelf en in anderen de subtiele pogingen zichzelf als slachtoffer te zien, om zo meegevoerd te kunnen worden in de richting van Gods onvoorwaardelijke Liefde.

Leermeesters in de school van de liefde

Op dezelfde kritische wijze, maar met een glimlach vol tederheid, kijkt ze naar de kleingeestige zelfbetrokkenheid van ouderen. Die worden voor haar leermeesters in de school van de liefde. Ook haar eigen penibele situatie van groeiende afhankelijkheid, ziekte en pijn is niet slechts een afschuwelijk en knellend keurslijf. Het is vooral de ruimte waarin God haar liefdevol tegemoet treedt en haar bij de hand neemt. Zo zijn haar teksten ook een mystieke verkenning van de ervaring van de tallozen die het slachtoffer zijn van werkeloosheid, financiële crisis, uitbuiting, misbruik, geweld, enzovoort. 

Om er de leerschool van de liefde in te ontdekken die ons ‘waarlijk mens maakt’

Geertruijd Ida van Linden Tol toont ons hoe iedere situatie ons uitdaagt onszelf open te stellen voor de ongekende mogelijkheden om het leven in al zijn aspecten uit Gods hand te ontvangen. Om er de leerschool van de liefde in te ontdekken die ons ‘waarlijk mens maakt’. Dit is voor haar geen vrome theorie, maar de vrucht van een geduldige en langdurige lijdensweg.

Geertuijd Ida van Linden Tol. Waarlijk mens zijn. Schouwend … vertrouwend – sporen van mystiek leven (redactie en inleiding Jos Huls & Hein Blommestijn). Discovery Books, Leeuwarden, 2018, 179 blz. € 14,95