Verspreid over heel China helpt Casa Ricci Social Service zo’n vijfduizend mensen die lijden aan melaatsheid of Hiv/aids. Directeur Fernando Azpiroz SJ over hun missie.
Dertig jaar geleden ontmoette de toen 74 jaar oude Spaanse jezuïet Luis Ruiz voor het eerst in zijn leven een gemeenschap van melaatsen. Dat was op het eiland Taikam, in de provincie Guandong in Zuid-Oost China. Hij werd diep geraakt door hun uitzichtloze situatie. Om hun leefomstandigheden te verbeteren, ging pater Ruiz op zoek naar samenwerking met de plaatselijke overheid en met lokale kerkgemeenschappen.
Dit werd de basis van een nog steeds groeiend netwerk van maatschappelijke dienstverlening, dat de naam van de Italiaanse jezuïet Matteo Ricci draagt. Die zette in 1582 voet aan land in China. Casa Ricci Social Service (CRSS) wil hulp, waardigheid en sociale gerechtigheid brengen aan arme en gemarginaliseerde mensen op het vasteland van China en in de vroegere Portugese kolonie Macau.
Fernando Azpiroz SJ is de huidige directeur van CRSS. Hij vertelt hoe het netwerk zich in de afgelopen jaren uitbreidde over China. “Het waren niet de rijke zakenlieden en niet de machthebbers of de intellectuelen die voor ons deuren openden, maar mensen die lijden aan melaatsheid en aan Hiv/aids. Dankzij hun inspanningen kreeg CRSS uitnodigingen van ruim vijftig gemeentebesturen uit meer dan tien provincies om hun diensten te verlenen.”
Het waren niet de rijke zakenlieden en niet de machthebbers die voor ons deuren openden.
Momenteel heeft CRSS meer dan veertig programma’s in tien provincies. Het draagt zorg voor ongeveer vijfduizend mensen (volwassenen en kinderen) die besmet zijn met melaatsheid of Hiv/aids. Onder hen zijn ook vrouwen in riskante situaties (zoals de prostitutie) of mensen die eenzaam op sterven liggen in ziekenhuizen.
“Onze programma’s zijn georganiseerd als ‘solidariteitsgroepen’”, vertelt pater Azpiroz. “Gemeenschappen waarbinnen mensen leren hoe ze discriminatie kunnen overwinnen en waar fysieke, psychologische en sociale wonden kunnen helen. De menselijke waardigheid wordt er opnieuw centraal gesteld. In die solidariteitsgroepen werken we aan een nieuwe verbondenheid tussen mensen onderling en met hun sociale milieu en hun natuurlijke leefomgeving.”
In deze gemeenschappen leven meer dan tachtig zusters en vrijwilligers samen met patiënten en mensen die lijden onder discriminatie. Ze helpen hen, staan hen bij in hun dagelijkse problemen en leren tegelijk zelf ook van hen.
Alleen wie zelf liefheeft kan dit begrijpen, want liefde verandert iedereen en alles.
Pater Azpiroz ziet de voorbije dertig jaar van CRSS als “een tocht tot de grens van ons persoonlijk kunnen, ver weg van ons gewone dagelijkse leven. Op veel plaatsen zijn we gestuit op onbegrip en discriminatie van de lokale bevolking. Dikwijls ontbrak het aan water, elektriciteit of vervoersmiddelen. We kregen te maken met ziekten en zelfs met overlijden. In 2008 bijvoorbeeld overleed Zuster Xue als gevolg van een ongeluk, terwijl ze patiënten hielp die melaats waren. Maar de beloning is groter dan alle inspanningen. Alleen wie zelf liefheeft kan dit begrijpen, want liefde verandert iedereen en alles.”
Het is de liefde die van ontvangers gevers en van gevers ontvangers maakt. Het is de liefde die alle betrokkenen bij CRSS al dertig jaar naar steeds nieuwe grenzen drijft. “Want wij doen dit niet alleen” zegt pater Azpiroz. “Ons werk is de vrucht van samenwerking met duizenden weldoeners, honderden zusters, vrijwilligers en stafleden, honderden ambtenaren en maatschappelijke partners. Wij hebben veel te danken aan al hun liefde en hun steun.”
Stichter Luis Ruiz SJ overleed in 2011. Zijn motto was: “Dit is wat mijn leven voor mij betekent: zolang ik mij nog kan voortbewegen en anderen kan dienen, ga ik door met werken. Ik denk nooit over met pensioen gaan.”
Dit artikel verscheen in Jesuit Asia Pacific Conference, dec. 2017. Vertaling en bewerking door Jan Peters SJ.