De film De acht bergen stoot met veel oog voor schoonheid door tot de kern van ware vriendschap, ziet Leo De Weerdt SJ.
De acht bergen speelt zich af in de magnifieke Italiaanse Aostavallei en is de bewerking van de deels autobiografische roman van Paolo Cognetti (2016). Trouw aan het verhaal van de schrijver verfilmen het regisseurskoppel Felix Van Groeningen en Charlotte Vandermeersch de kroniek van een vriendschap die dertig jaar omspant. Een film van duizelingwekkende schoonheid en grote vertelkracht.
We zijn in de zomer, de ouders van de jonge Pietro, een jongen uit de stad, huren een huis in een afgelegen bergdorp in het noordwesten van Italië. Daar ontmoet Pietro leeftijdsgenoot Bruno, een jongen uit de bergen. Beiden worden al snel onafscheidelijk. Bruno is het laatste kind van het dorp. Hij woont en werkt bij zijn oom en tante, omdat zijn vader als gastarbeider de kost verdient en steeds afwezig is. Net als Bruno heeft ook de jonge Pietro moeilijk contact met zijn vader. De vader-zoonrelatie blijft als een rode draad door het verhaal lopen.
Beide jongens roepen Bijbelse associaties op met het verhaal van Jakob en Esau.
Het is Pietro’s vader die de beide jongens mee op sleeptouw neemt tijdens enkele adembenemende bergtochten. Pietro mist echter zijn vaders constitutie om de bergen in te trekken, heeft last van hoogteziekte en is fysiek tenger. Bruno krachtig en vastberaden blijkt wel uit het juiste hout gesneden. Beide jongens roepen Bijbelse associaties op met het verhaal van Jakob en Esau.
Na enkele zomervakanties zijn Pietro’s ouders bereid Bruno mee te nemen naar Turijn om daar zijn middelbare school af te maken. Als dit voorstel wordt afgewezen verliezen de jongens elkaar uit het oog.
Na enkele jaren verlaat Pietro het ouderlijk huis in Turijn en verbreekt ieder contact. Bij het overlijden van zijn vader verneemt hij dat Bruno al die tijd met zijn ouders in contact is gebleven en regelmatig naar hem had gevraagd. Op dat moment zien we een prachtige uitdrukking op zijn gezicht: terwijl hij dacht dat hun jeugdvriendschap verbroken was, ontdekt hij dat Bruno hem nooit heeft opgegeven. Samen trekken ze opnieuw regelmatig de bergen in en beginnen aan een project om een berghut te bouwen. Aanvankelijk een plaats van verwondering, spel en ontdekkingen, wordt het berglandschap nu een metafoor voor hun levensweg.
Een vriendschap die nog sterker en gratuiter blijkt
De twee mannen zullen moeilijkheden, omzwervingen, scheidingen en verliezen meemaken, maar wat standhoudt is hun altijd aanwezige vriendschap waarin ze een toevlucht vinden. Een vriendschap die nog sterker en gratuiter blijkt als één van hen het moeilijk krijgt.
De acht bergen is een verhaal dat meandert als een bergpad, dat klimt, kronkelt en niet aarzelt om de tijd te nemen. Het landschap dat de jeugdvrienden doorkruisen, de bergen en dalen, zijn op een dieperliggend, symbolisch niveau te begrijpen. De paadjes die Pietro en Bruno lopen zijn soms gevaarlijk en kronkelig zoals hun rusteloze vriendschap. Dan weer worden ze breder en bieden ze een blik op de weidse horizon van een gewortelde berusting. De film laat zien wat vriendschap kan bieden: een stukje waarheid over zichzelf.
Deze krachtige familiesaga reikt eveneens enkele herkenbare existentiële thema’s aan: leven in contact met de natuur, eigenzinnig en niet bereid tot compromissen, geen schrik hebben om de moeilijkere en minder voor de hand liggende weg te kiezen. Een (h)eerlijke film.
Leo De Weerdt SJ is een Vlaamse jezuïet. Hij is werkzaam als gevangenisaalmoezenier.