Leo de Weerdt SJ kijkt naar de film Monster. Opnieuw een prachtige film van de Japanse regisseur Kore-eda Hirokazu die de vraag stelt wie nu eigenlijk het monster is. 

Als er één Japanse regisseur garant staat voor doordachte, kwalitatief hoogstaande cinema, is het Kore-eda Hirokazu. Met films als  After Life (1998), Nobody Knows (2004), Like Father, Like Son (2013) of de met de Gouden Palm bekroonde Shoplifters (2018), maakt de regisseur al meer dan twintig jaar diep menselijke cinema met telkens opnieuw de familie als centraal thema. Achter de tederheid van zijn personages en hun vaak fragiele levens, prikken echter de angst, de duisternis, en de wreedheid van de wereld door. Dit is tevens zo voor zijn nieuwe film Monster ( “Kaibutsu”). De minimalistische muziek van de bekende Japanse pianist Ryuichi Sakamoto  (1952-2023) zet deze lijdzame sfeer nog sterker neer.

Het brandende gebouw

Het verhaal start met een gebouw dat in brand staat en we weten niet waarom.  Vanuit het raam van een tegenoverliggend appartementsgebouw kijken Saori en haar tienerzoon Minato naar het tafereel. 

Tijdens de film zal de regisseur nog tweemaal terugkeren naar het beeld van het brandende gebouw. Een narratief element dat het verhaal opdeelt in drie delen die telkens hetzelfde relaas vertellen maar vanuit een ander perspectief. Eerst zien we dat van de 11-jarige Minato en zijn moeder Saori, vervolgens vanuit het standpunt van Minato’s leraar, Hori. En tot slot bekijken we het verhaal  vanuit het perspectief van de tiener samen met zijn vriendje en klasgenoot Yori.

Hoeveel weet je van je kind?

Het eerste deel van de film draait om de vraag: hoeveel van het leven van een kind blijft verborgen voor zijn ouders? Saori is een alleenstaande en oplettende moeder. Zij is bezorgd over het vreemde gedrag van haar zoon. Minato voelt zich de laatste tijd niet goed op school en laat doorschemeren dat er iets aan de hand is met zijn leraar, meneer Hori. Wanneer Minato aan zijn moeder vertelt dat zijn leraar hem heeft geslagen, trekt zij naar de directie van de  school en gaat de confrontatie aan op zoek naar gerechtigheid.

Als moeder wordt Saori gedwongen om wanhopig en krachtig te handelen

Minato volgt de basisschool. Hoewel hij de leeftijd bereikt waarop kinderen beginnen te verlangen naar onafhankelijkheid, is hij nog steeds een kind. Als moeder wordt Saori gedwongen om wanhopig en krachtig te handelen op basis van de weinige informatie die ze heeft. Ze moet haar zoon zo goed mogelijk beschermen, maar hoeveel kan ze echt weten over wat er in het leven van deze zoekende tiener gebeurt? En zelfs op een leeftijd waarop ouders nog veel controle hebben, gebeurt er heel wat buiten hun gezichtsveld. 

Naarmate het eerste deel vordert, geraak je als toeschouwer verstrengeld  in een duister kluwen van gevoelens en emoties en moet je door een groot deel van onaangenaamheden en misverstanden heen. 

Andere perspectieven

De regisseur herneemt vervolgens het verhaal vanuit het oogpunt van Hori, de klasleraar. En hier blijken Saori’s veronderstellingen niet het volledige plaatje te zijn. 

Als de regisseur ons het verhaal een derde keer presenteert vanuit het perspectief van de tieners Minato en Yori hebben we meer context en ontstaat een heel ander beeld van wat er werkelijk is gebeurd. 

Ontluikende vriendschap

Wanneer deze verschillende perspectieven samenkomen, ontstaat er uiteindelijk een verhaal van een ontluikende vriendschap tussen twee jongens, samengaand met schaamte en afwijzing zoals zo vaak bij pubers. Weliswaar een louterende  film die wat thematiek betreft doet terugdenken aan “Close”, de prachtige film van Lucas D’hondt. De inherente vraag waarnaar de titel van de film verwijst, is wie het  “Monster” is?  Door de vraag te stellen komt de veelzijdigheid van de menselijke perceptie en waarheid aan de oppervlakte. Er is zelden in het leven een “monster”, net zoals er niet één enkele schurk is. Monster is het soort film waar je nog dagen over nadenkt nadat je hem gezien hebt. 

“Monster” is nu reeds te zien in de Belgische filmzalen en komt in Nederland in de bioscoop vanaf 18 januari 2024

Beeld: September Film