Films met een religieus randje in onze zomerserie. Leo De Weerdt over Tous les Soleils. Pas als Alessandro kan loslaten ontstaat er ruimte voor nieuw leven.
De Italiaanse muziekleraar Alessandro is een jonge weduwnaar en vader die zijn weg wat is kwijtgeraakt in het leven. Met zijn dochter Irina en zijn oudere broer Luigi woont hij in het pittoreske centrum van Straatsburg. Sinds de dood van zijn vrouw is een deel van Alessandro niet meer in leven. De persoon die hij vroeger was, heeft hij bij het definitieve afscheid van zijn echtgenote mee begraven. Hij sluit zich op in een rolmodel als vader, broer en musicoloog. Zo probeert hij ten dienste te staan van zijn medemens.
Naast zijn docentschap en zijn verwoede pogingen om het huishouden draaiende te houden, is Alessandro bezig met literatuur, poëzie en musiceren. Hij bezoekt ook wekelijks enkele patiënten op de palliatieve eenheid en leest hen verhalen voor. Zo ontmoet hij Agathe die haar laatste levensfase heel waardig en sereen ondergaat. Er groeit een bijzondere band van verwantschap en gelijkgestemdheid tussen hen. Daarnaast is hij nog lid van een muziekensemble dat oude barokmuziek uitvoert. Maar wanneer hij zich met zijn snorfiets in het stadscentrum van de ene afspraak naar de andere spoedt, blijft hij ondanks de goedgevulde dagen langs het werkelijke leven heen fietsen.
Door dit onverwerkte verlies blijft hij meanderen tussen leven en dood.
De Zuid-Italiaanse tarantellamuziek loopt als een rode draad door de film en is eigenlijk het vierde hoofdpersonage. Over de uitbundige tarantellamuziek die Alessandro doceert, gaat het verhaal dat die als tegengif kan dienen voor de beet van een tarantula (vogelspin). Het ‘gif’ dat Alessandro in zijn greep houdt is het overlijden van zijn vrouw. Door dit onverwerkte verlies blijft hij meanderen tussen leven en dood.
Terwijl hij blijft worstelen met de demonen uit zijn verleden, neemt Alessandro de zorg op zich voor zijn dochter en voor zijn inwonende broer. Irina zit in de puberteit en de misverstanden tussen haar en haar vader steken de kop op, vooral als ze voor de eerste keer echt verliefd wordt. Alessandro’s broer Luigi rebelleert, weigert te werken en het huis te verlaten zolang Berlusconi in zijn vaderland aan de macht is.
Een bijtende analyse van de sociale verhoudingen
Tous les Soleils ademt de sfeer van de Italiaanse komedies van eind de jaren’50 tot midden de jaren ’70, toen de regisseurs erin slaagden het burleske en het groteske emotioneel te vermengen met de complexiteit en de tragedie van het leven.
Achter de lichtvoetige kant van het verhaal, vertegenwoordigd door Irina en Luigi, herbergt de auteur-cineast een bijtende analyse van de sociale verhoudingen.
Het voorlezen aan de patiënten en de gesprekken die hij met hen voert hebben een heilzame invloed op Alessandro en maken dat hij geleidelijk aan de affectieve banden die hij met zijn overleden echtgenote had, loslaat. Dit proces van verliesverwerking wordt ons in de film op een bijzonder fijnzinnige en lichthartige wijze getoond vooral met veel gevoel voor de spirituele dimensie van het leven. Alessandro’s rouwverwerking komt uiteindelijk tot haar voltooiing in de prachtige slotscène in een kerkje met een aangrijpende uitvoering van “silenzio d’amuri”.
Tous les Soleils is een film over levensvragen als rouw, afscheid nemen en het leven na de dood. Maar ook over liefde die sterker is dan de dood. Het is een verrijzenisverhaal. Want pas wanneer Alessandro zijn geliefde kan loslaten, vindt hij ruimte voor nieuw leven. Precies zoals Maria Magdalena in de paastuin.
Bekijk de film Tous les Soleils hier via Cinemember.
Voor deze serie werken we samen met cinemember.nl of cinemember.be. Gebruik de kortingscode CINEXIGNIS en ontvang 50 procent korting op de eerste 2 maanden.
Leo De Weerdt SJ is een Vlaamse jezuïet. Hij is werkzaam als gevangenisaalmoezenier.