Het moet nog erger geweest zijn in Venetië. Daar overweegt men zelfs een belasting te heffen om de toevloed van toeristen in te dammen. Maar ook bij ons, in het centrum van ons Antwerpen, waren zwermen van bezoekers te zien en te horen zijn. De hele stoep vol, achter de gids aan, met de camera in aanslag. Spreken ze Spaans of Pools? In ieder geval een taal die luid klinkt en onverstaanbaar is voor de lokale bevolking.
Hinderlijk zijn ze vooral als ze de weg versperren in het voorportaal van een van onze monumentale kerken en nog meer als ze binnen in de kerk aan elkaar hun bewondering ten gehore brengen. Ze hebben er een lange reis voor over gehad en dus moeten wij maar geduld oefenen tot ze weg zijn. Niet dat onze kerken niet ook hun kerken zijn. Maar is een kerk niet op de eerste plaats een sacrale ruimte, voorbehouden aan de gelovigen die er in stilte, alleen of samen, tot innerlijke rust en tot gebed hopen te komen? Hebben de gelovigen daar geen recht op, op een religieuze oasis te midden van de toeristische drukte?
Zo zou het moeten zijn. Maar onlangs ging ik naar onze kathedraal, vroeg in de morgen en ruim op tijd, in de verwachting dat ik tenminste op dat vroege uur zou mogen genieten van de gewijde stilte. IJdele hoop. Even verder zaten twee heren op rijpere leeftijd gezellig maar niet onhoorbaar met elkaar te keuvelen. Was dat niet iets om zich over te ergeren? Maar alras bleek dat dit geen toeristen waren. Ze drukten zich uit in onvervalst dialect. Dus mensen van bij ons, geen toeristen, dat rekende ik als een verzachtende omstandigheid. Maar toch, in een sacrale ruimte rust zelfs op Antwerps gebabbel een taboe. Gelukkig waren ze fijngevoelig genoeg om hun gesprek te onderbreken toen de dienst begon.
Tegen de hedendaagse techniek is kennelijk geen kruid gewassen
Kon daarmee een einde komen aan mijn ergernis? Even leek het daarop. Maar al gauw merkte ik enkele rijen voor mij een jongedame, druk doende met haar smartphone. Een keurige jongedame met naast haar een oudere dame, wellicht haar moeder. Kennelijk zijn toeristen met smartphones niet buiten te houden. Die dringen overal door, zelfs tijdens de dienst in een monumentaal kerkgebouw. Tegen de hedendaagse techniek is kennelijk geen kruid gewassen. Wat had ik ooit gelezen over de verslavende werking van de sociale media? Dat waren mijn geërgerde overwegingen en ik dacht aan de evangeliepassage over de kooplieden in de tempel.
En toen gebeurde er iets verrassends. Het eucharistisch hooggebed was afgelopen en de jongedame klapte haar smartphone dicht. Het duurde even voor het tot mij doordrong. Zij had de tekst van het hooggebed in vertaling gevolgd op haar toestel. In het Oekraïens? Dat zou best kunnen. Zelfs in de kerk kan de moderne techniek uitkomst bieden. In het vervolg zal ik de aanleidingen om mij te ergeren beter kiezen. Maar geef het toe: in onze stad is het moeilijk om het toeristisch kaf van het gelovig koren te scheiden.
Foto door Anna Church via Unsplash
De foto dient ter illustratie. Het betreft de Sint-Pieter in Rome.