webmagazine van de jezuïeten over geloof, spiritualiteit en samenleving
webmagazine van de jezuïeten over geloof, spiritualiteit en samenleving
Het verhaal van de broodvermenigvuldiging leent zich voor een prachtige meditatie over de overvloed van het Rijk Gods, denkt Toon Suffys. Maar hij blijft hangen bij het zinnetje “vijfduizend mannen (vrouwen en kinderen niet meegeteld)”.
Iedereen at en werd verzadigd, en toen ze de stukken brood die over waren ophaalden, hadden ze twaalf manden vol. Er hadden ongeveer vijfduizend man gegeten, vrouwen en kinderen niet meegeteld. (Matteüs 14, 20-21)
De broodvermenigvuldiging met vijf broden en twee vissen: een prachtig verhaal. Het vertelt over de overvloed van het Rijk Gods zoals de profeten in het Oude Testament het gezien hebben. In Jezus is Gods Rijk onder de mensen gekomen: vijfduizend mannen (vrouwen en kinderen niet meegeteld) krijgen eten in overvloed. Dat wordt een prachtige meditatie over de overvloed van het Rijk Gods. Maar ik blijf hangen aan die vijfduizend mannen (vrouwen en kinderen niet meegerekend).
Het was goed bij Jezus.
Vijfduizend, dat is heel veel volk. Het evangelie vertelt niet wat de voorwaarden waren om bij die groep rond Jezus te worden toegelaten. Blijkbaar stelt Jezus geen eisen bij de gaven die Hij geeft. Hij geeft vanuit de gulheid van zijn hart. In gelijkenissen spreekt Hij tot hen over het leven. In gelijkenissen of in beelden die gewone mensen (her)kennen. Hij toont begrip en medelijden voor hun noden en zorgen en geneest hun zieken. Het was goed bij Jezus. Mensen vergaten hun zorgen, vergaten de tijd en dan was het plots al avond. En ook dan komt Jezus hen ongevraagd tegemoet in hun honger, ten overvloede geeft Hij te eten.
Eigenlijk stellen wij aan mensen hoge eisen:om de Blijde Boodschap te horen, moeten mensen liturgie meemaken in een taal die allesbehalve gewoon is. Is het daarom dat veel mensen de kerk zien als een pastorale dienstverlening? Wanneer je in nood bent, levensvragen hebt, wilt huwen of andere sacramenten wilt ontvangen, kun je van de diensten van de kerk gebruik maken. Een diaken of priester zal enkele weken meegaan met twee mensen die willen trouwen. Na de huwelijksinzegening is het jonge paar zeer tevreden. Zij danken uitvoerig. Maar daarna gaan ze hun eigen weg en de band met de kerk vermindert. Na enkele jaren komen zij terug voor de doop van een kind, voor eerste communie of vormsel. En weer zijn ze echt tevreden. Maar ook dan verdwijnen zij weer. Voor mensen die in het pastoraat dienstdoen, is dat soms frustrerend.
Hij heeft aandacht voor hen. Hij stelt geen eisen.
Daarom bleef ik hangen bij die vijfduizend mannen in plaats van bij de broodvermenigvuldiging. Jezus zocht de eenzaamheid maar ontmoet een massa mensen. Hij zet zijn eigen noden en verlangens opzij, want “zij” waren als schapen zonder herder. Deze massa komt op hem af met zieken, levensvragen, honger en andere noden. Hij heeft aandacht voor hen. Hij stelt geen eisen.
Ook dat vrouwen en kinderen niet meegeteld werden, is merkwaardig. In die tijd waren vrouwen en kinderen niet belangrijk. Maar Jezus verschijnt, eerst aan vrouwen en geeft hen daardoor een hele nieuwe plek in de verkondiging. Ook in de Handelingen van de apostelen: al in het eerste hoofdstuk staat dat de leerlingen eensgezind waren in gebed, samen met de vrouwen en met Maria.
Blijkbaar is onze maatschappij toch voor verandering vatbaar.
Vrouwen en kinderen werden in de loop van de geschiedenis steeds belangrijker in de kerk. De kinderen krijgen speciaal geloofsonderricht tijdens hun groeien naar volwassenheid met eerste communie en het vormsel op twaalf jaar. Er zijn vrouwen die in de loop van de geschiedenis van de kerk af en toe belangrijke invloed hadden. Vandaag nog weten wij over de invloed van de heilige Catharina van Siena en van Hildegard van Bingen.
Blijkbaar is onze maatschappij toch voor verandering vatbaar. Vrouwen en kinderen worden tegenwoordig wel meegeteld. Maar ook daar is nog veel evolutie nodig. Er is nog werk in de kerk.
