In het jaar 325 vond het Concilie van Nicea plaats in de zomerresidentie van de Oost-Romeinse keizer, niet ver van Constantinopel. Daar werd vastgelegd wie Jezus van Nazareth voor christenen is: één in wezen met de Vader. 1700 jaar later wordt die geloofsbelijdenis nog steeds gebruikt in de orthodoxie, de katholieke kerk en de reformatorische kerken. De verjaardag van Nicea bracht de voorgangers van de lidkerken van de Amsterdamse Raad van Kerken samen. Jan Stuyt was erbij.  

De Amsterdamse Raad van Kerken vergadert meestal over zaken. Het gaat over opvang van vluchtelingen, migrantenkerken, kerkgebouwen, het gesprek met de burgemeester en over oecumenische vieringen. Eén keer per jaar is er een bijeenkomst voor de voorgangers. In mei 2025 stond die bijeenkomst in het teken van 1700 jaar Nicea. Aan negen voorgangers was gevraagd om te delen: “Wie is Jezus Christus voor jou?” In die vraag hoor je de echo van de vraag die Jezus stelde aan Simon Petrus: “Wie zegt gij dat ik ben?” Het werd een prachtige avond.

Het was ontroerend, persoonlijk en het ging over de kern van ons geloof: Jezus Christus

Er waren getuigenissen van katholiek en oud-katholiek, van PKN en Lutheraan, van iemand uit de Gereformeerde Bond en iemand van de basisgemeente De Duif, van de Evangelische Broederschap en van de Nederlands gereformeerden, en de orthodoxie was vertegenwoordigd door een Armeense priester. Ieder kreeg vijf minuten spreektijd. Het was een palet van getuigenissen, soms heel persoonlijk, meestal Bijbels gefundeerd, nooit sentimenteel of oppervlakkig. Het was ontroerend, persoonlijk en het ging over de kern van ons geloof: Jezus Christus.

Doorleefd en universeel

Twee dingen vielen me op: de getuigenissen waren heel persoonlijk doorleefd en tegelijk waren ze universeel – want Bijbels. Als iemand zegt dat ze een band heeft met Jezus, en Hem ervaren heeft als iemand die vergeeft, dan is dat heel persoonlijk maar tegelijk herkenbaar voor ieder die zijn geloof echt beleeft. Het geeft meteen een band, en het fundament is Bijbels. Een predikant van een als behoudend bekende staande kerk sprak heel beeldend aan de hand van een kruisbeeld gemaakt van wrakhout: hij ontmoet Christus in gebroken mensen én in de eigen gebrokenheid. De gastvrouw van deze avond, predikant van de PKN (Protestante Kerk in Nederland), sprak over de mooie beeldjes van de lijdende en verpleegde Christus van Wout Herfkens, Jésus à l’hopital: nog iemand voor wie het lijden belangrijk is in de ontmoeting met Christus.

Het tweede wat me opviel: menige voorganger van een klein kerkgenootschap benadrukte welke eigenschap van Christus bij uitstek belangrijk is voor zijn of haar kerk. Die eigenschap die kenmerkend genoemd werd, bleek echter door alle aanwezigen erkend te worden als waardevol. De woorden “heiland”, “verlost” “aanvaard en bemind” zijn niet voorbehouden aan één groep. We mogen dat geloof allemaal met eerbied en deemoed uitspreken, wij allen die lid zijn van Christus’ kerk, en zij die geroepen zijn als voorganger doen het hardop.

We waren er allemaal een beetje stil en ontroerd van

De bijdrage die mij het meest verraste kwam van de Armeens priester. Hij deelde een gedicht van Grigor Narekatsi, een Armeense heilige uit de 11e eeuw die zeer onlangs erkend is als kerkvader in de katholieke kerk.

Ten diepste

Zo werd het een mooie avond. Nu eens geen vergadering over geld of gebouwen, maar over wat ons ten diepste bindt en inspireert. We waren er allemaal een beetje stil en ontroerd van. Zoals altijd sloten we af met een gezamenlijk gebeden Onze Vader. Wie denkt dat de oecumene in het slop zit heeft ongelijk. Deze avond was een goed voorbeeld van hoe goed het is om als broeders en zusters samen te zijn (Psalm 133,1).

Ter gelegenheid van 1700 jaar Nicea organiseert de Raad van Kerken in Nederland een bijeenkomst op zaterdag 14 juni in Gouda.

Zondag 15 juni 2025 is er een oecumenische viering in Brussel.