Komische teksten of hemelse zaken; wie oog heeft voor gevelstenen vindt in elke stad onverwachte inspiratie. Jan Stuyt SJ ontdekte, na enig puzzelen, een mooi gebed bij een drukke kruising in Amsterdam.

“Als je in de binnenstad omhoog kijkt, zie je altijd nieuwe dingen.” Dit goede advies van een kerkhistoricus heeft me al veel moois doen ontdekken. Of het nu is in Rome, waar hij woont, in Amsterdam waar ik thuis hoor, of in Brussel waar ik nu woon – er zijn altijd verrassingen. In Rome zijn het vaak de schitterende plafonds van de palazzo’s. In Brussel is het de grandeur van de huizen uit het interbellum die op straatniveau verloren is gegaan, maar hoger niet.

Sporen

In Amsterdam zijn het de gevelstenen die me verrassen. Zo’n verrassing was de gevelsteen in een korte straat, niet ver van de Kromboomsloot, vlakbij de Keizerstraat. Het straatje zelf heet de Korte Keizersstraat. De ontdekking van deze gevelsteen De korte keizer maakte mijn hele week goed.

Ook kun je sporen tegenkomen van jezuïeten: een Franciscus Xaverius op een tegeltableau in de Fokke Simonzssstraat, of de Nijmegenaar Petrus Canisius op de Oostenburgergracht.

Puzzelen

In de Kerkstraat in Amsterdam – genoemd naar een houten kerk uit 17e eeuw die er nog steeds staat – zag ik een gevelsteen met de tekst: “Och Godt Gedenck Deminner Als ICk doer Swack Heit Vergedt DDinner.”

Ik vermoed dat de beeldhouwer zelf niet kon lezen en schrijven maar de letters stuk voor stuk heeft nagetekend. Daarom is het even puzzelen op de betekenis. Er staat niet: “O, God gedenk de minnaar als ik door zwakheid vergeet te dineren.” Wat er wel staat: “O God blijf aan mij denken, wanneer ik door zwakheid U vergeet.”

Levensverzekering

Ik vind het een prachtig gebed. Het is sinds enkele maanden de achtergrond van het bureaublad op mijn computer. Het doet me denken aan de woorden bij Jesaja: “Ik zal jou nooit vergeten, ik heb jouw naam in mijn handpalm gegrift.” Je kunt dit korte gebed op de gevelsteen verstaan als een soort verzekering: je indekken voor moeilijke tijden, maar zo lees ik de tekst eigenlijk nooit. Bij mij is het eerder een verzuchting in het hier en nu: Goede God, het geloof heeft zijn seizoenen – als er dagen komen dat ik U links laat liggen, herinner me dan aan U. Het gaat wat mij betreft over geloven vandaag.

Toch kan het gebedje plotseling een levensverzekering worden. Het is daar, vlakbij de kruising met de Leidsestraat, ongelooflijk druk met fietsende toeristen die de weg blokkeren en de meest elementaire verkeersregels niet kennen. Met al die amateurs op de fiets is Amsterdam voor wielrijders levensgevaarlijk geworden. Een beetje hulp van boven is dan geen overbodige luxe.