“Zien waar het Licht te vinden is, en weigeren op het aanbod in te gaan…” Gezeten op de museumvloer voor een schilderij van Pierre Soulages, denkt Walter Fabri SJ na over wat ‘zonde’ betekent.
In de Tate Gallery Londen hangt dit werk van de Franse schilder Pierre Soulages. Dit schilderij is geschilderd op groot formaat: 1,94 bij 1,30 meter.
De moeite om je ervoor te zetten op de museumvloer.
Je ziet donkere vlakken, balken verdeeld over het oppervlak. Je kan er je hoofd aan stoten. Donker vooraan. Achteraan breekt helder licht door in vier lichtvlakken verdeeld. De balken schermen het licht af. De lichtinval bovenaan is zo sterk dat hij de balken vooraan zo lichtend maakt dat zij de donkere ‘muren’ belichten.
Onderaan links schijnt licht van een andere soort: zachter.
De balken steunen wel en niet op elkaar. Hoewel hier en daar niet verankerd, geven zij toch de indruk vrij stabiel te zijn.
Met je oog tracht je een weg te banen van onder naar boven tussen de balken door. Het lijkt mogelijk tot bij het licht bovenaan te geraken. Wie of wat in dat licht aanwezig is, is niet te achterhalen. Wel is de uitnodiging er.
Ginder op die museumvloer drong het tot mij door wat zonde betekenen kan: zien waar het Licht te vinden is; de mogelijkheden om het te bereiken kennen en weigeren om op dat aanbod in te gaan. Zonde is: beneden blijven aan deze zijde van de donkere balken en zeggen: ‘Neen, ik kom niet.’
Pierre Soulages, Frans schilder, in 1919 geboren in Rodez (Aveyron), is de jongste jaren vooral bekend bij het grotere publiek met wat hij zelf zijn ‘noir lumière’ noemt. Het schilderij uit 1953 is uit zijn beginperiode.
Mocht u ooit in Conques (Aveyron) de abdij Sainte Foy bezoeken, de glasramen werden door Soulages ontworpen.
Walter Fabri SJ is een Vlaamse jezuïet en geestelijk begeleider. Hij is redacteur van het tijdschrift Jezuïeten en stafmedewerker van de Oude Abdij in Drongen (B).