Gedenk te gedenken… In deze serie ontrukt Dries van den Akker SJ enkele minder bekende jubilea aan de vergetelheid. Zo is 511 het sterfjaar van koning Clovis.

Dit jaar het is vijftienhonderd jaar geleden dat koning Clovis stierf. Aan hem is het te danken dat de Germanen in Gallië (het huidige Frankrijk) christen werden. In Nederland vereren wij Sint Willibrord († 739) als de brenger van het christendom. Dat geldt eigenlijk alleen maar voor boven de rivieren. De gebieden onder de rivieren waren al vanuit het zuiden bekeerd door toedoen van predikanten als Amandus († 675) en Lambertus († 705).

Willibrord stapte rond het jaar 690 aan land, volgens de overlevering nabij Katwijk; anderen menen in het Grevelingengebied. Hoe dan ook, daar waren de Friezen aan de macht. Hun vorst, Radbod, stond geen prediking toe. Daarop week Willibrord uit naar het zuiden, dat in handen was van de Franken. Zij waren immers al min of meer gekerstend sinds Clovis. Willibrord kon zich pas onder de Friezen begeven, toen dezen door de vorst van het Frankische gebied, Karel Martel, waren onderworpen. Maar dan zijn we al bijna tweehonderd jaar verder.

Clovis heette eigenlijk Chlodvech; dat betekent ‘strijder om buit’, een zeer toepasselijke naam voor deze vechtersbaas. Van Chlodvech is de naam ‘Lodewijk’ afgeleid; naar hem zijn de latere vorsten van Frankrijk met de naam Louis genoemd.

Clovis was zelf nog de Germaanse godsdienst toegedaan, toen hij in 493 huwde met de ouderloze Bourgondische prinses Clotilde († 545). Zij was christen. Bij de geboorte van hun eerste kind wist de koningin te bewerkstelligen dat het gedoopt werd. De koning stemde toe, maar nauwelijks een week later stierf de baby, nog gehuld in het doopgewaad. Clovis gaf de schuld aan die vreemde godsdienst. Ook het tweede kind, een zoon Chlodomir genaamd, werd gedoopt. Maar toen het ernstig ziek werd, was de razernij van de koning haast niet te bedwingen. Clotilde vertrouwde en bad, en het jongetje genas.

Toen Clovis’ troepen in 496 moesten wijken voor de uit het oosten oprukkende Alemannen schijnt hij in de beroemde slag bij Tolbiac een gebed de volgende belofte gedaan te hebben: “God van Clotilde, als u mij de overwinning schenkt, zal ik uw gelovige worden en me laten dopen.” Hij won en hield woord en liet zich met Kerstmis van datzelfde jaar dopen.

Overigens vertellen latere legenden dat bisschop Remigius de koning een veldfles wijn meegaf in de strijd die nooit opraakte; zeer waarschijnlijk een mooi beeld voor het christelijk geloof dat hij op zijn veldtocht meekreeg. Tijdens de doopplechtigheid moet Remigius hebben gezegd: “Trotse Sicambriër, buig uw hoofd; vereer van nu af wat u tot nu toe hebt verbrand, en verbrand wat u hebt vereerd.” Met de koning ontvingen nog drieduizend soldaten uit zijn gevolg het doopsel.

De afbeeldingen zijn geromantiseerde voorstellingen uit de 19e eeuw.