webmagazine van de jezuïeten over geloof, spiritualiteit en samenleving
webmagazine van de jezuïeten over geloof, spiritualiteit en samenleving
De ellende van deze wereld staat niet buiten de kerk, vindt Pierre Martinot-Lagarde. De Franse jezuïet werkt daarom bij de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) in Genève. In een recent interview vertelt hij over de inzet van gelovigen uit verschillende tradities voor menswaardigheid in arbeidssituaties.
“Mijn taak bestaat vooral in het onderhouden van contacten: contacten met het Vaticaan en met katholieke organisaties, maar ook met andere religieuze gemeenschappen, met niet-gouvernementele organisaties, met organisaties van parlementariërs, met plaatselijke en regionale besturen en met universiteiten.”
“Toen ik hier in 2008 begon, realiseerde ik me hoeveel iemand die op de hoogte is van de sociale leer van de kerk al weet over de problematiek van de arbeid en daarmee ook over het mandaat van de ILO. Wanneer de grondslag van de ILO bevestigt dat ‘er geen vrede kan bestaan zonder sociale gerechtigheid’ roept dat op tot bezinning. Hetzelfde geldt voor de verklaring van Philadelphia, die in 1944 de draagwijdte van deze grondslag heeft verbreed en benadrukt dat elke internationale politiek zich moet richten op het materiele welzijn en de geestelijke ontwikkeling van alle mensen.”
“Je kunt niet zeggen dat we niet alle ellende van de wereld op ons kunnen nemen”
“De fundamentele noodzaak van een internationale ordening van de arbeid werd binnen maatschappelijke verbanden in de protestante kerken en binnen de katholieke kerk al uitvoerig bediscussieerd lang vóór de eerste wereldoorlog en vóór de oprichting van de ILO bij het verdrag van Versailles in 1919. De encycliek Rerum Novarum van paus Leo XIII uit 1891 reageert al op de grote sociale problematiek die was voortgevloeid uit de industriële revolutie in die eeuw.”
“Vandaag de dag is de ILO vanzelfsprekend niet het exclusieve eigendom van christenen: velen voelen zich thuis binnen de ILO en verbonden met haar inzet voor de bescherming van de menselijke waardigheid en de gerechtigheid binnen de wereld van de arbeid.”
“Al direct toen ik aantrad, in 2008, zei de directeur-generaal van de organisatie, toentertijd Juan Somavia uit Chili, mij: ‘Pierre, het behoort tot je taak om met alle godsdiensten samen te werken.’ De afgelopen jaren hebben wij congressen georganiseerd met hoogwaardigheidsbekleders uit die verschillende godsdiensten over problemen rond het thema arbeid. Dat gebeurde in Addis-Abeba, in Dakar, Geneve en Santiago. We hebben alle deelnemers vanuit de eigen traditie over de zin van arbeid laten reflecteren. De convergentie tussen de religieuze tradities waar het gaat over begrippen als eerlijk werk – ‘decent work’ in de actuele documenten van de ILO – en sociale gerechtigheid zijn frappant. Het idee dat arbeid geen handelswaar is, is een kernbegrip eigen aan verschillende tradities; om gezamenlijk op te trekken is er voldoende gelijkgerichtheid tussen christenen, joden, moslims, boeddhisten en anderen waar het gaat om de fundamentele waarden. Interreligieuze projecten krijgen vorm.”
“De kerk is primair een geloofsgemeenschap. Wat ons, christenen, bindt is het geloof dat Jezus is gestorven en verrezen. Dit geloof behelst een alomvattende visie op het heil, die ons raakt in de Zaligsprekingen. Vanuit dit geloof beseffen we de voorlopigheid van alle institutionele vormen die ook de kerk kan gebruiken ten dienste van haar zending. Zelfs de grote opdrachten, zoals de hulp aan de armen, blijven partieel in relatie tot ons geloof dat het leven sterker is dan de dood.”
“Wanneer paus Franciscus ons zegt dat de kerk een ‘veldhospitaal’ moet zijn, drukt hij ons hiermee op het hart dat de ellende van deze wereld niet buiten de kerk staat. Je kunt niet zeggen, zoals de vroegere Franse premier Michel Rocard ooit heeft gedaan, dat we niet alle ellende van de wereld op ons kunnen nemen. Wanneer we de tijd nemen om elke persoon – man, vrouw of kind – op te nemen, kunnen de wonden van het leven de deur openen naar waarachtige hoop.”
Het oorspronkelijke Franstalige interview, geschreven door Silvana Bassetti voor de Courrier Pastoral , is hier te vinden. Vertaling & bewerking: Jan Peters SJ.
Afbeelding boven dit artikel: Een meisje aan het werk in een textielfabriek in Zuid-Azië. Foto: ILO Artworks.
