“We hebben in Syrië geen behoefte aan nog meer strijders”, zei oppositiekopstuk Mouaz al Khatib onlangs tegen islamitische studenten in Rotterdam. “Als je per se naar Syrië wil komen, ga dan werken in een vluchtelingenkamp.”

Begin februari was Mouaz al Khatib, tot een jaar geleden de leider van de Syrische Nationale Oppositie, opnieuw in ons land. Met parlementsleden spreekt hij over de nijpende situatie in Syrië en over de verantwoordelijkheid en de onmacht van de internationale gemeenschap. Geëmotioneerd vertelt hij over de misdaden van het regime, de martelingen in de gevangenis. Deze regering heeft alle legitimiteit verloren door de misdaden tegen het eigen volk.

En de toekomst? Natuurlijk moet een uiteindelijke oplossing van de Syriërs zelf komen, maar door het gebrek aan eensgezindheid van de grote wereldmachten lijkt een oplossing steeds verder uit het zicht.

Overtuigingskracht

‘s-Avonds spreekt hij – op uitnodiging van Pax (de nieuwe naam van IKV-Pax Christi) en de Islamitische Universiteit Rotterdam – voor een gehoor van grotendeels islamitische studenten. Dan blijkt dat hij niet alleen een politicus is. Hier spreekt de voormalig imam van de centrale Omayyaden Moskee in Damascus. Al Khatib stamt uit een familie van theologen en was zelf ook imam tot hij in 1995 een preekverbod kreeg vanwege zijn openlijke kritiek op het Syrische regime. In latere jaren wordt hij enkele malen gearresteerd en gevangen gezet tot hij uiteindelijk in 2012 zijn vaderland verlaat om zich in Kairo te vestigen, waar hij gekozen wordt tot leider en spreekbuis van de (geweldloze) Syrische oppositie.

“Het gaat om een veilige toekomst, om de bescherming van de menselijke waardigheid”

Deze avond is hij weer de predikant: vol overtuigingskracht reageert hij op vragen van zijn publiek en hij illustreert zijn woorden met citaten uit de Koran en met uitspraken van Mohammed.

Waardigheid

Glashelder geeft hij aan hoe hij het geweld verafschuwt en hoe geweld ook niet de vrede en gerechtigheid dichterbij brengt. Op de vraag van een student hoe hij de mensen in Syrië kan helpen zegt Al Khatib met klem: “We hebben in Syrië geen behoefte aan nog meer strijders. Als je iets voor Syrië wilt doen, doe het hier in Europa. Kijk waar je eigen kracht ligt. Help de Syriërs met medicijnen, informeer iedereen over wat er in Syrië gebeurt, schrijf brieven aan politici en parlementsleden… En als je per se naar Syrië wil komen, ga dan werken in een vluchtelingenkamp, breng knuffels en voetballen mee voor de kinderen daar die alles verloren hebben tot en met hun eigen kind-zijn.”

De moeilijkste vraag is die naar zijn visie op de toekomst van Syrië. In spanning wachten de aanwezigen, maar een concrete oplossing heeft ook hij niet. “Het gaat om een veilige toekomst van kinderen, vrouwen en mannen; het gaat om de bescherming van de menselijke waardigheid. De kern daarvan ligt nog in het hart van de mensen. Zelfs in de zwaarst getroffen gebieden proberen de mensen om die waardigheid in hun onderlinge contacten te bewaren. Het zijn kleine bloempjes tussen de ruïnes van de oorlog.”