De film The Lady is geen sterk drama, maar als documentaire over de Birmese oppositieleidster Daw Aung San Suu Kyi zeer geslaagd. Een recensie.
Alleen al het noemen van haar naam kon in Birma leiden tot arrestatie. Daarom sprak men op straat over ‘the lady’, ‘de dame’ in de villa aan het meer. Die dame is Daw Aung San Suu Kyi, oppositieleidster tegen wil en dank, winnaar van de Nobelprijs voor de vrede in 1991. De prachtige film over haar leven kwam uit in december 2011.
Het verhaal is een familiedrama vol politiek en met een ijzersterke hoofdrol. Daw Suu zit opgesloten in haar villa in Rangoon, haar man en kinderen zijn in Oxford. Geroepen door het volk wordt zij leider van de oppositie. Dat leidt niet tot een spannend plot: er is geen ontwikkeling in de karakters, het is alsmaar de mooie eenzame vrouw tegenover de perverse slechte generaals. Gedurende lange jaren huisarrest kan ze weinig anders doen dan handenwringend uit het raam staren. De rol van de Birmese vrienden en partijgenoten komt niet uit de verf: ze zijn meer decor dan acteur.
Al is de film geen sterk drama – heiligenlevens zijn wel vaker saaie kost – het is wel een geslaagde documentaire. Michelle Yeoh, de hoofdrolspeelster ís Daw Suu, de actrice mag Birma dan ook niet in. Graag had ik meer gehoord over het innerlijk leven van Daw Suu tijdens het huisarrest. Ze is boeddhiste en mediteerde elke dag, maar dat wordt niet getoond. Het hoofdthema van de film is de haar opgedrongen keuze: kies je voor je zonen en voor je doodzieke echtgenoot, of kies je voor de politiek? Het conflict is duidelijk, maar over motieven horen we te weinig. In een film als Des hommes et des dieux konden we ons wel inleven in de afwegingen, al waren ook daar de keuzes niet alledaags.
Er is goede research gedaan: dat blijkt uit beelden van de woonwijk van Daw Suu, maar ook uit politieke opmerkingen. Zo noemt in de film een diplomaat een boycot van Birma niet opportuun: dat zou China maar vrij spel geven. Die boycot kwam er toch. Het regime besloot onlangs de teugels te vieren, precies opdat Birma door het opheffen van de boycot ontkomt aan de houdgreep van China.
De beelden van stad en landschap laten zien wat een schitterend land Birma is, maar het is soms té mooi. Het gras rond de villa is altijd gemaaid, er zijn geen kuilen in de wegen en het bezoek aan etnische minderheden in de bergen is een feest van kleur en klederdracht. De werkelijkheid is daar grauw, stoffig en straatarm.
Begin april 2012 zijn er verkiezingen. Daw Suu is kandidaat, niet in de film maar in het echt. Het is haast te mooi om waar te zijn.