webmagazine van de jezuïeten over geloof, spiritualiteit en samenleving
webmagazine van de jezuïeten over geloof, spiritualiteit en samenleving
Parents Circle – Families Forum wint dit jaar de Pax Christi vredesprijs. Door echte ontmoetingen tussen Palestijnen en Israëliërs herkennen ze elkaars verdriet en gaan ze de ander weer als medemens zien in plaats van als “de ander”.
Bethlehem met Kerstmis is dit jaar een uitgestorven stad. Zoals andere steden op de Westbank is ook Bethlehem door het Israëlische leger nagenoeg van de buitenwereld afgesloten. Overal op de Westbank heerst angst voor de toenemende invallen van het leger en de dreigende houding van de huidige regering, maar vooral voor de groeiende agressie van de (inmiddels meer dan 600.000) kolonisten in hun (illegale) nederzettingen. Zij zijn door de overheid van wapens voorzien en weten zich door de regering gesteund in hun agressieve acties tegen Palestijnse burgers en het in bezit nemen van Palestijns land.
Bethlehem leefde voor een groot deel van de pelgrims en de toeristen, een inkomstenbron die momenteel is opgedroogd. De angst en de groeiende armoede drukken zwaar op het stadje. Kerkelijke leiders hebben mede daarom opgeroepen tot een sobere viering van de feestdagen.
Het is moeilijk om in deze kersttijd sporen van hoop te vinden in Palestina en overigens ook in Israël. Daarom heeft de wereldwijde katholieke vredesbeweging Pax Christi voor het toekennen van haar jaarlijkse vredesprijs dit jaar haar ledenorganisaties in het Midden-Oosten gevraagd kandidaten aan te dragen uit Israël en Palestina. De keuze was niet gemakkelijk, de drie genomineerde organisaties waren heel verschillend. Uiteindelijk heeft het bestuur gekozen voor de “Parents Circle – Families Forum”. Het is een organisatie van momenteel meer dan zevenhonderd families, Israëlisch en Palestijns, die alle een familielid hebben verloren in de onderlinge gevechten van de afgelopen jaren.
De weg naar vrede moet geplaveid worden met verzoening
De Parents Circle bestaat nu 25 jaar en heeft ervaren hoe de ontmoeting tussen Israëliërs en Palestijnen en vooral de uitwisseling van hun diep emotionele ervaringen het mogelijk maken de ander niet meer als “anders”, maar als medemens te gaan zien. Hun diep beleefde conclusie is dat de weg naar vrede in de regio niet geplaveid moet en kan worden met geweld, maar enkel met verzoening. Echte ontmoeting en verzoening vormen de weg naar vrede.
Het bleek vanzelfsprekend onmogelijk de vredesprijs ter plekke uit te reiken; zelfs de contacten tussen Israëlische en Palestijnse leden is momenteel erg bemoeilijkt. Noodgedwongen is de live uitreiking uitgesteld, maar vooruitlopend daarop is op 10 december een goed bezocht webinar gehouden, onder de titel: “Voor een rechtvaardige vrede in Israël en Palestina”.
Vanuit hun verdriet vonden ze elkaar als medemensen
Het webinar was indrukwekkend, vooral door de persoonlijke getuigenissen van de drie sprekers uit de Parents Circle, één van de huidige directeuren en twee voormalige collega’s. Ze beschreven hoe ze vanuit hun (soms jarenlange) verdriet om het verlies van een vader of een dochter tot echte ontmoeting kwamen met mensen van “de andere kant” die hetzelfde hadden meegemaakt en hoe ze elkaar juist vanuit hun verdriet vonden als medemensen.
Als grote belemmering voor het tot stand komen van echte vrede en verzoening noemden zij het feitelijk ontbreken en nagenoeg onmogelijk zijn van echte menselijke ontmoetingen. Israëliërs weten nauwelijks wat er op de Westbank speelt en door de metershoge muren die Israël heeft gebouwd is contact ook nauwelijks mogelijk. Palestijnen op de Westbank zien enkel Israëlische militairen en kolonisten, die zich gedragen als bezetters en onderdrukkers en met wie geen menselijk contact mogelijk is.
De feitelijke scheiding tussen de twee gemeenschappen maakt ook dat de “verhalen” (narratives) aan beide zijden een compleet eigen leven zijn gaan leiden en alleen maar verder uit elkaar groeien. Ze leiden vooral tot angst voor “de ander”. Alleen echte ontmoeting kan die angst wegnemen, wanneer men de ander als medemens herkent, een medemens die respect verdient.
Juist hierom zijn het tot stand brengen van persoonlijke menselijke ontmoetingen de belangrijkste doelstelling van de Parents Circle. Daarom zijn schoolbezoeken door een team van een Israëliër en een Palestijn zo’n belangrijk middel. De huidige regering verbiedt dat, maar tot hun vreugde constateren ze dat sommige schooldirecteuren dit toch voortzetten.
De organisatie is actief op het internet en verwerpt daar ook openlijk de huidige militaire acties in Gaza: die leiden niet tot vrede, maar verdiepen de tegenstellingen.
“Tegen de bezetting van Palestina zijn, is niet anti-Joods”
Op het eind van het gesprek gaf een Israëlische directeur aan, dat de bezetting van de Westbank (“het ene volk dat het andere knecht en continu onderwerpt en respectloos bejegent”) de belangrijkste oorzaak is van de spanningen tussen Israëliërs en Palestijnen. “Ik ben radicaal tegen deze bezetting en als Jood wil ik hardop zeggen: tegen de bezetting van Palestina zijn, is niet anti-Joods, laat staan antisemitisch”.
