Tegen alle verwachtingen in worden de Amerikaanse presidentsverkiezingen een nek-aan-nekrace. Socioloog John Coleman SJ voorspelt een electoraal schaakmat.

Als Amerikaans staatsburger in het buitenland heb ik reeds kunnen stemmen per e-mail. In mijn staat (Californië) is president Obama favoriet met een geschatte meerderheid van 60% van de stemmen. Maar landelijk gezien kan het nog spannend worden. In slechts enkele staten valt er nog te twisten over de uitslag: Ohio, Nevada, Colorado, Florida, Iowa, Virginia en Noord-Carolina. Als Obama in Ohio en Nevada wint, zal hij de 270 zogeheten kiesmannen behaald hebben die hij nodig heeft om herkozen te worden. Als ik een gokker was, zou ik mijn geld op Obama als winnaar zetten, omdat gouverneur Romney simpelweg teveel van deze ‘zwevende’ staten zou moeten overhalen om aan die 270 kiesmannen te komen. Het is echter nog mogelijk, dat Romney de stem van het volk wint, maar niet het aantal kiesmannen haalt, en dus niet president wordt.

Zorgplan

Ik ben een voorstander van Obama. Toch verbaast het me dat het nog een nek-aan-nekrace kan worden (ondanks de nog steeds hoge werkeloosheid en een trage groei van de economie). Gouverneur Romney past wekelijks, zo niet dagelijks, zijn strategie en mening aan om zo kiezers te winnen. Daarom is het moeilijk om te bepalen waar hij voor staat – behalve dan het behoud van rijkdom voor de bevoorrechte klasse en het beperken van de rechten van de armen en zieken. Hij beweert dat hij zal proberen om dat ene belangrijke punt, dat Obama voor elkaar gekregen heeft in zijn eerste termijn, te herstellen en overboord te gooien: de ‘Affordable Care Act’ oftewel betaalbare zorg voor alle Amerikanen (inmiddels ook wel ‘Obamacare’ genoemd). Amerika is het enige ‘moderne’ land dat niet een dergelijk zorgplan heeft.

Romney kan schade aanrichten, als hij tot president gekozen wordt

De meeste van Romney’s adviseurs voor buitenlandse politiek zijn neoconservatieve overblijfselen van de vechtlustige Bush regering, door wie we in oorlog zijn geraakt met Irak. Romney heeft al zo ongeveer toegegeven dat hij de buitenlandse politiek in het Midden-Oosten grotendeels zal overlaten aan Israël. En om door zijn partij genomineerd te worden, heeft hij een punt gemaakt van vrouwenbelangen, een vechtlustige militaire houding en het opheffen van het vangnet voor de armen.

Geen middenweg

Ik weet niet zeker wat Romney nu echt gelooft (toen hij nog gouverneur van Massachusetts was, leek hij gematigder), maar ik vrees dat hij als president een verlengstuk zou zijn van de groep behoudende Republikeinen, die juist voor achteruitgang zouden zorgen. Ik denk dat hij schade zou kunnen aanrichten, als hij tot president gekozen zou worden.

Als je naar een kaart kijkt van Amerika verdeeld in kiezers, zie je dat ten minste 41 van de 50 staten overtuigd Democraat dan wel Republikein is. Romney bezoekt bijvoorbeeld Californië of New York alleen om geld in te zamelen, zonder daarbij te hoeven verwachten dat hij een meerderheid van de stemmen zal winnen. Zo zal Obama bijvoorbeeld naar Texas of Arizona gaan met datzelfde idee. Ik vind het erg jammer dat er in de Amerikaanse politiek geen middenweg meer is. Vroeger waren er nog wel gematigde republikeinse gouverneurs en senators, maar die zijn zo’n beetje weggestemd door de nieuwe rechtse Republikeinen.

Katholieke stem

Een van de speerpunten van ‘Obamacare’ is vergoeding van anticonceptiemiddelen voor vrouwen. Hierdoor zijn veel katholieke bisschoppen ineens overdreven politiek actief geworden. E.J. Dionne, columnist bij de Washington Post, heeft gezegd dat vele van deze bisschoppen voor de rechtse Republikeinse kant prediken. Maar prognoses laten zien dat een kleine meerderheid van de katholieken voor Obama zal kiezen. De wekelijkse kerkgangers zijn over het algemeen voor Romney. Spaanstaligen (80% voor Obama) en de minder frequente kerkgangers zijn voor Obama.

Obama heeft tenminste enige notie van onze verantwoordelijkheden voor de armeren onder ons

Het is logisch dat bisschoppen zich uitspreken over abortus en het homohuwelijk, maar ze blijven toch ietwat stil als het gaat om andere zaken die belangrijk zijn in de katholieke sociale leer, zoals immigratie, zorg voor de armen en de doodstraf. In mijn eigen staat Californië wordt een referendum gehouden voor het afschaffen van de doodstraf. De voormalige directeur van de San Quentin gevangenis, die zelf katholiek is, speelt een toonaangevende rol in de afschaffing van de doodstraf in Californië.

Prognoses

Vrienden van mij die niet in Amerika wonen begrijpen maar niet waarom het toch nog een nek-aan-nekrace kan worden. De bijna apathische houding van Obama bij het eerste debat hielp natuurlijk niet echt mee, maar je moet wel haast onnozel zijn wil je niet doorhebben dat Romney zijn standpunt wijzigt wanneer het hem uitkomt, en daarbij zo doorzichtig is dat de meeste mensen gaan denken dat hij aan het liegen is.

Hoewel ik moe word van alle campagnes om kiezers te winnen, en het dagelijks checken van de nieuwe prognoses, denk ik dat er bij deze verkiezingen veel op het spel staat. Obama heeft karakter en is te vertrouwen. Hij is intelligent en heeft tenminste enige notie van onze verantwoordelijkheden voor de armeren onder ons. Het zou jammer zijn als hij het niet nog een termijn zou mogen proberen. Waarschijnlijk zal het House of Representatives echter voornamelijk in Republikeinse handen zijn en zelfs met een Democratische senaat is het nog helemaal niet zeker of de Republikeinse delegatie Obama’s politieke agenda zal steunen. De Amerikaanse politiek zou hiermee zomaar schaakmat kunnen staan.

Vertaling: Wendy Rademaker