Films met een religieus randje in onze zomerserie. Dries van den Akker over De Beentjes van Sint-Hildegard. “Een film over de dwaasheid van het volgen van je eigen roeping.”
De titel van de film slaat op de relieken van Sint Hildegard die bewaard en vereerd worden in de naar haar genoemde abdij in Bad Eibingen aan de Rijn, vlakbij Rüdesheim. Zij vormen meteen het kader van de film.
“Nou heb je eindelijk rust”
Aan het begin van De Beentjes van Sint-Hildegard zien we een oude man, Arend, in gezelschap van zijn ezeltje op pelgrimstocht naar ‘de beentjes’. Hij overlijdt onderweg. Aan het eind van de film is het zijn schoonzoon Jan, die namens hem de tocht alsnog volbrengt. Het verhaal van de film vertelt wat er allemaal moet gebeuren voor het zo ver is.
Jan, een dierenarts (prachtig gespeeld door Herman Finkers), is getrouwd met Gedda (Johanna ter Steege). Zij is docente aan de universiteit waar zij de studenten leert dat mannen zonder de zorgzame aanwezigheid van een vrouw een veel kortere levensverwachting hebben. Op dat onderwerp is zij ‘met grote lof’ (‘magna cum laude’) gepromoveerd. Zij had dat inzicht overigens niet van een vreemde, want haar moeder, oma Sinie, bracht dat in haar relatie met opa Arend heerszuchtig in praktijk: ‘Als mannen zeggen, ik wil dit en dit en dit, dan vraag je, maar heb je dan gedacht aan dat en dat en dat, en dan weten ze het niet meer.’
Op de begrafenis van opa, die dus (!) heel anders verloopt dan hij in zijn laatste wil te kennen had gegeven, zei zijn kleinzoon: ‘Je bent drieënzestig jaar getrouwd geweest met oma Sinie, maar nou heb je rust.’ Ook de relatie tussen Gedda en Jan wordt bepaald door haar verstikkende zorg. Jan laat het lijdzaam over zich heen gaan. Dat wordt in de film met prachtige subtiele alledaagse voorbeeldjes geïllustreerd.
De film is het relaas van het proces hoe Jan zich uiteindelijk weet te ontworstelen aan die alomtegenwoordige zorgzaamheid van Gedda. Dat gaat niet zonder pijn van beide kanten. Uiteindelijk verlaat hij haar om de pelgrimage van opa Arend naar ‘de beentjes’ te volbrengen. Bij het afscheid vraagt zij hem daar een kaarsje voor haar op te steken.
Het leven getekend als een bevrijdingsproces
Deze fijne film heeft alle karaktertrekken van een parabel. De beentje van Sint Hildegard vormen het uiteindelijke doel van je leven, je levensbestemming, prachtig in beeld gebracht in de laatste shot, een close-up van Jan, die inderdaad een kaarsje opsteekt waarvan het lichtje weerkaatst in zijn ogen. Het leven getekend als een bevrijdingsproces, waarin je je losmaakt van de goed bedoelde liefdevolle, maar belemmerende zorgzaamheid van anderen om je heen om je eigen weg te gaan. Zelfs als je dan door omgeving voor gek wordt verklaard. De dwaasheid van het volgen van je eigen roeping.
Het script van de film is van de hand van Herman Finkers. De film wordt gesproken in het Twents wat er een extra charme aan geeft. Ze is Nederlands ondertiteld.
Je kunt de film De Beentjes van Sint-Hildegard hier bekijken:
Met een abonnement op NPO-plus of NL Ziet kun je de film gratis bekijken. Hier bij NPO Plus.
Of kijk de film hier voor
Huur de film hier voor 3,99 via Amazon Prime Video.