webmagazine van de jezuïeten over geloof, spiritualiteit en samenleving
webmagazine van de jezuïeten over geloof, spiritualiteit en samenleving
De consumptie van online porno is massaal en de gevolgen ervan zijn niet mals. Internetpastor Nikolaas Sintobin over enkele onthutsende cijfers. “De nieuwe generatie ziet hun diepste verlangens gestolen worden.”
Gezonde en menswaardige seksualiteit gaat over zaken als relatie, lichamelijkheid, liefde, onvolmaaktheid, verlangen, geduld, respect… Seksualiteit raakt aan de grote uitdagingen waar elk mens mee om moet leren gaan. Cyberpornografie is het tegenovergestelde van deze waarden. Het gaat over het gebruiken en misbruiken van de ander, over geweld, gebrek aan respect, egocentrisme, anonimiteit…
Porno wordt voor 61 procent bekeken via smartphones
De eigen dynamiek van de digitale omgeving versterkt de ontmenselijkende eigenschappen van pornografie. Aangezien de consumptie van online porno massaal is, kan het alleen maar een sterke invloed hebben op de manier waarop mannen en vrouwen, jongens en meisjes met hun eigen seksualiteit omgaan. Een invloed die negatief is.
De cijfers van cyberseks zijn onthutsend. De meerderheid die pornografische websites bezoekt zijn jongeren tussen de 12 en 17 jaar. Porno wordt voor 61 procent bekeken via smartphones. Recent onderzoek geeft aan dat zeker 2,3 procent van de Nederlandse mannen verslaafd is aan cyberporno en er gemiddeld minstens tien uur per week aan besteedt.
De gemiddelde leeftijd waarop in Amerika kinderen voor het eerst in contact komen met online pornografie is 11 jaar. Voor 95,5 procent van Italiaanse pubers tussen 12 en 15 jaar oud zijn pornografische websites de normale weg geworden van seksuele voorlichting in de brede zin. Voor veel tieners is sexting (het verspreiden via internet van seksueel getint (beeld)materiaal van zichzelf) gewoon geworden. In 2018 kreeg Pornhub, een van de belangrijke pornografische websites, bijna 34 miljard bezoeken. Naar schatting is digitale porno goed voor 30 procent van het internetverkeer. Talrijke studies geven aan dat er een verband is tussen het bekijken van digitale porno en het ontwikkelen van gewelddadig gedrag, ook op seksueel vlak.
Het vervormen van de blik op potentiële partners tot exclusieve pornografische objecten
Maar er zijn ook andere negatieve gevolgen van het regelmatig bekijken van porno. Een onderzoek, uitgevoerd bij zelfhulpgroepen, vat deze samen: “Vertrekkend van een lange ervaring en van 150.000 brieven die we kregen van diverse Amerikaanse groepen als de onze, blijkt dat het meest onmiddellijke en duidelijke gevolg van pornoverslaving een drastische vermindering is in seksuele begeerte, zowel bij mannen als bij vrouwen, en voor mannen een toenemende gedeeltelijke of volledige impotentie. Pornoverslaving verandert op negatieve wijze alle aspecten van het leven: werk, relaties, vermogen om je in te zetten en je te concentreren op je werk, studie-inzet, relaties van vriendschap en liefde, groeiend zelfwantrouwen. Wat betreft de invloed op de seksuele dynamiek zijn de meest significante gevolgen: vermindering in seksueel verlangen naar de partner, gedeeltelijke of gehele impotentie in de omgang met de echte persoon en het vervormen van de blik op potentiële partners tot exclusieve pornografische objecten.”
De houding van de overheden ten aanzien van deze evolutie is, op zijn minst gezegd, paradoxaal. De negatieve impact van cyberporno is bewezen. Toch wordt haar, in naam van de vrijheid van meningsuiting, nauwelijks een strobreed in de weg gelegd. Wel wordt seksueel geweld in de fysieke wereld steeds strenger bestraft, ook al is er een evidente invloed van het een op het ander. Deze eenzijdige repressieve benadering is in hoge mate inefficiënt.
Onze cultuur heeft een verbazingwekkend vermogen om onmiddellijke bevrediging te bieden aan fundamentele behoeften van de mens, ook en in het bijzonder aangaande seksualiteit. Op zich lijkt dit een uitstekende evolutie. Ware het niet dat de ervaring heeft geleerd dat deze onmiddellijkheid niet leidt tot echte, langdurige bevrediging en geluk. Bovendien betalen we er een hoge prijs voor. Dit geldt uiteraard ook voor onze seksualiteit.
Het christelijk geloof wijst in de tegenovergestelde richting van vele evidenties waar de huidige cultuur ons van overtuigen wil. Jezus nodigt uit tot zaken als respect en vertrouwen, zuiverheid, dankbaarheid en verbondenheid. Tegelijk waarschuwt Hij voor de kracht van de bekoring.
Veel verder dan een morele veroordeling komen we niet
De christelijke traditie heeft door de eeuwen heen subtiele manieren ontwikkeld om met diverse aspecten van seksualiteit om te gaan. Er is echter bitter weinig nieuwe en aangepaste knowhow ontwikkeld om in te gaan op de uitdagingen waarvoor cyberpornografie ons stelt. Porno blijft hangen in de taboesfeer. Veel verder dan een morele veroordeling komen we niet.
Enkel verbieden werkt niet. Noch voor pubers, noch voor volwassenen. We hebben dringend nood aan nieuwe instrumenten en technieken om onze tijdgenoten te leren omgaan met dit gegeven. De nieuwe generatie ziet hun diepste verlangens gestolen worden door een fictieve, gedepersonaliseerde en denigrerende voorstelling van seksualiteit. Zij hebben er recht op geholpen te worden.
Veel wijst er immers op dat deze problematiek in de toekomst nog massiever zal worden.
