Na het eerder moedeloze en nogal ruwe  Tori et Lokita keren Jean-Pierre en Luc Dardenne met het sobere en indringende Jeunes Mères terug naar hun beste vorm. In deze nieuwe film zijn het de nauw met elkaar verweven gevoelens van tederheid en liefde die de basis vormen van een krachtige humane boodschap. De film, bekroond in Cannes, grijpt je bij de keel door zijn eenvoud, zijn respectvolle blik op elk personage en zijn pijnlijk actuele thematiek.

Jeunes Mères speelt zich af in een opvanghuis in Luik, waar tienermoeders en jonge zwangere vrouwen een tijdelijke thuis vinden. De Dardennes vlechten vijf verhalen van jonge vrouwen – Perla, Julie, Jessica, Ariane en Naïma – tot één geheel. Elk van hen is op een breekbaar moment in haar leven terechtgekomen en zoekt steun in het tehuis. Omringd door toegewijde hulpverleners proberen ze hun weg te vinden: leren hoe ze voor hun kind kunnen zorgen, of hoe ze het – als dat hun keuze is – met pijn in het hart toevertrouwen aan adoptieouders. De regisseurs portretteren deze jonge vrouwen met een zeldzame menselijke waardigheid. Geen oordeel, geen vals sentiment, enkel een stille, intieme nabijheid die ons dwingt om echt te kijken.

Voorbestemd

Wat deze humane film tegelijkertijd zo schrijnend maakt, is hoe hij toont dat deze jonge moeders vaak weinig echte keuze hebben. Ze lijken voorbestemd om in zo’n crisis te belanden, kinderen van een samenleving die hen al vroeg in de steek liet. Perla worstelt met een partner die verslaafd is en zelf gebukt gaat onder een moeilijk verleden. Julie probeert uit de greep van drugs te geraken. Ariane, vijftien pas, hoopt te vermijden dat haar dochter ooit hetzelfde zal meemaken als zij. Ze dragen allen het gewicht van een omgeving die hun kansen van bij het begin beknot heeft. Hun zwangerschap en de crisis die daarop volgt zijn geen louter persoonlijke misstap. Ze zijn het gevolg van armoede, onveilige relaties en een samenleving die te vaak wegkijkt of te laat ingrijpt.

Is het krijgen van een kind enkel een individuele beproeving, een last of een heldendaad?

De Dardennes tonen met grote subtiliteit hoe deze jonge vrouwen gevangen zitten in omstandigheden waaruit ontsnappen haast onmogelijk lijkt. Het opvanghuis wordt zo een plek van hoop, maar tegelijk ook een pijnlijk symbool: hier belanden jongeren die veel eerder hulp hadden moeten krijgen.

_{(tekst gaat door onder afbeelding)}

Vluchtig

Op de achtergrond voel je de bredere vervreemding van een generatie jongeren die om uiteenlopende redenen – vluchten in een virtuele wereld, verslaving, schooluitval – losgeraakt is van het echte leven. Je merkt hoe deze meisjes (en ook hun vrienden) hunkeren naar bevestiging, maar vaak zonder nog een authentieke band met de werkelijkheid. Relaties zijn vluchtig, communicatie versnipperd, vaders afwezig of emotioneel onbereikbaar. De confrontatie met het pasgeboren kind, met de rauwe werkelijkheid van het leven, is voor velen een schok.

Hoe goed slagen wij erin als samenleving om jonge moeders en hun kinderen een echte kans te geven?

Daarin legt Jeunes Mères zijn diepste vraag bloot: wat betekent het om leven te geven? Is het krijgen van een kind enkel een individuele beproeving, een last of een heldendaad? Of is het ook een oproep aan de gemeenschap om dat nieuwe leven samen te dragen? De film maakt voelbaar hoe vaak deze jonge moeders er alleen voor staan, alsof hun moederschap een persoonlijke fout of een heroïsche prestatie is. Terwijl het in wezen vraagt om gedeelde verantwoordelijkheid. Zonder ooit belerend te zijn, houdt de film ons een spiegel voor: hoe goed slagen wij erin als samenleving om jonge moeders en hun kinderen een echte kans te geven?

Jeunes Mères is een teder, ingetogen en krachtig portret van jonge moeders die balanceren tussen hoop en wanhoop. De film is ingezonden namens België voor een oscarnominatie in de categorie Best International Feature Film.