Onlangs zag ik “Sentimental Value” van de Noorse regisseur Joachim Trier — een titel die op het eerste gezicht wat nostalgisch klinkt, maar die in de loop van de film een verrassende diepte krijgt. Wat mij trof, is hoe de regisseur erin slaagt een klassiek thema – familie, verlies, herinnering – op een volstrekt originele en vernieuwende manier te benaderen.

We bevinden ons in Noorwegen. Twee zussen, Nora en Agnes, beiden rond de dertig, proberen hun leven op te bouwen nadat hun ouders gescheiden zijn toen zij klein waren. Hun vader is sindsdien uit hun leven verdwenen. Hun moeder, psychologe, is net overleden, en plotseling duikt de vader weer op. Hij was ooit een beroemde filmregisseur, vijftien jaar afwezig uit de filmwereld, en wil nog één keer doorbreken met een scenario dat opvallend veel van zijn eigen familiegeschiedenis draagt. Hij vraagt zijn oudste dochter, Nora — inmiddels een bekende theateractrice — om de hoofdrol te spelen. Wanneer zij weigert en de rol naar een jonge Amerikaanse ster gaat, komen oude wonden en onverwerkte spanningen opnieuw aan de oppervlakte.

_{(tekst gaat door onder afbeelding)}

Erkenning van gemis

Het verhaal gaat echter niet zozeer over de plotselinge terugkeer van de vaderfiguur, maar vooral over de diepe hunkering van Nora en Agnes naar erkenning van het gemis. Jarenlange afstand en onuitgesproken pijn hebben sporen nagelaten, en de film laat zien hoe moeilijk het is om die gevoelens onder woorden te brengen. Er ontstaan korte, kwetsbare momenten waarin de zussen proberen een open gesprek te voeren met hun vader — momenten vol aarzelingen, stiltes en half uitgesproken zinnen die de spanningen bijna tastbaar maken. In die gesprekken wordt duidelijk dat ook hij worstelt met spijt en onvermogen: zijn woorden zoeken vaak naar aansluiting, zijn gebaren naar nabijheid, maar zijn trots en verleden maken echte verzoening ingewikkeld.

Heer, ik weet niet of U bestaat, maar ik smeek U, help mij; ik kan het niet alleen!

Tussen deze ontmoetingen door zijn er scènes van persoonlijke introspectie waarin Nora en Agnes tot zichzelf komen. Twee keer in de film zien we een soort van gebedsscène waarin Nora een smeekbede fluistert, met een stem die breekt van emotie, een smeekbede die zowel een noodkreet is als van een hartstochtelijke hoop: “Heer, ik weet niet of U bestaat, maar ik smeek U, help mij; ik kan het niet alleen!” Het is een moment dat de innerlijke strijd van de personages blootlegt — hun behoefte aan steun, troost en erkenning, terwijl ze tegelijkertijd worstelen met twijfel en verdriet. Die passage raakt, omdat ze universeel is: de zoektocht naar liefde, aanwezigheid en bevestiging van waardevolle relaties, in het bijzonder van ouders, spreekt in stilte tot iedere kijker.

Ik ben hier voor jou

De film toont bovendien hoe verlies, herinnering en onverwerkte emoties in kleine, alledaagse momenten zichtbaar worden: een blik die te lang blijft hangen, een ongemakkelijk zwijgen aan tafel, een onbeholpen poging tot nabijheid. De regisseur werkt ingetogen: de beelden zijn warm, nooit sentimenteel, en de kleuren soms gedempt, alsof het verleden voortdurend meedoet in het heden.

Liefde is soms moeilijk waar te maken, maar de behoefte aan erkenning en nabijheid blijft diep aanwezig

Wat deze film zo bijzonder maakt, is hoe ze onze kwetsbare, vaak onhandige menselijkheid toont. Liefde is soms moeilijk waar te maken, maar de behoefte aan erkenning en nabijheid blijft diep aanwezig. Het verlangen naar iemand die zegt: “Ik ben hier voor jou; jij bent waardevol en geliefd” – echo’s van een onvoorwaardelijke liefde, zoals Jesaja 43 het beschrijft – dringt door in de film, subtiel en ontroerend, zonder ooit zwaar of moraliserend te worden. Daarmee toont de regisseur niet alleen de innerlijke strijd van Nora en Agnes, maar ook van hun vader, die ondanks fouten en afstand hunkert naar de liefde en de bevestiging van zijn dochters.

Klassiek en vernieuwend

Sentimental Value is tegelijk klassiek en vernieuwend: klassiek in zijn thematiek van familie en herinnering, vernieuwend in zijn vertelwijze en de manier waarop verleden en verlangen met elkaar verweven worden.

Een film die een diepe indruk achterlaat, misschien juist omdat de regisseur zo weinig wil uitleggen. Hij laat ruimte voor de toeschouwer om eigen herinneringen en emoties mee te laten spelen.

De film won de prestigieuze “Grand Prix”  tijdens het Film Festival van Cannes 2025.