Het komt niet vaak voor dat een publiek figuur zijn zwakte toegeeft. Paus Benedictus gaf ons een goed voorbeeld voor de veertigdagentijd, vindt Jos Moons SJ.
Op Facebook zetten mensen gewoonlijk vooral mooie foto’s. Bijvoorbeeld van tien jaar geleden (toen ik er nog jong uitzag) of van feestjes en vakantie (toen ik zo gelukkig was). Maar niet van het werk dat zo monotoon is, en niet van de ruzie met de buurvrouw. En we vertellen vooral succesverhalen. We zetten er wel op dat we 20 kilometer hardgelopen hebben. Maar niet dat we daarna hoofdpijn hadden. Zo houden we onszelf en elkaar graag een beetje voor de gek.
Hoe anders, onlangs, paus Benedictus. Iemand, een publiek figuur nog wel, die over z’n zwakte spreekt. Geen gladgestreken rimpels, of gecamoufleerde wallen onder de ogen. Gewoon, moe. “Mijn geestelijke en lichamelijke krachten zijn de laatste maanden dermate afgenomen dat ik moet erkennen dat ik er de kracht niet meer voor heb.” Uniek, dat een publiek figuur zijn zwakte toegeeft.
Gek, eigenlijk, dat dat zo bijzonder is. Want zwakte ervaren we allemaal. Ieder is wel eens moe, onmachtig, teleurgesteld, ongeïnspireerd of verveeld. Waarom zouden we er dan zo moeilijk over doen? Bovendien, voor God is zwakte OK. Zwakte maakt ons in Gods ogen niet minder interessant. Dus weer: waarom zouden we er zo moeilijk over doen?
Is voor onszelf zwakte ook OK, net als voor God, en zoals de paus laat zien?
Toen ik ooit Pfeiffer had wees een medebroeder me op de tekst van psalm 147. “Wat Hij begeert is geen kracht van paarden / en stoere mannen zijn hem niets waard. Hij hecht er slechts aan dat men Hem eerbiedigt / en op zijn genade vertrouwt.” Een verademing, ontroerend. De absolute futloosheid van dat moment was dus niet ‘erg’, of ‘problematisch’. Ik hoefde dat niet te verstoppen, voor mijzelf, anderen, of God.
De dag dat de paus zijn aftreden aankondigde was ik aan het werk op de Faculteit Katholieke Theologie. Het werd natuurlijk het gesprek van de dag. De studenten noemden het ‘dapper’. Een mooi woord. Het is dapper om onder ogen te zien wat je niet meer kunt. Ook wat je nooit gekund hebt, trouwens. En het is met name dapper omdat de cultuur waarin we leven gebreken vermijdt. Waar we overigens zelf aan meedoen, getuige Facebook.
En wij zelf? Is voor onszelf zwakte ook OK, net als voor God, en zoals de paus laat zien? Misschien kunnen we deze veertigdagentijd proberen om onze eigen mislukking, moeite en zwakte ‘simpelweg’ te aanvaarden? Als je heel dapper bent kunt je zelfs één van je zwakheden met God of met een goede vriend bespreken! Hoe weldadig.