Het sacrament van de zieken is voor veel mensen een afscheid en een teruggeven van het leven aan de Schepper, constateert priester Jan Stuyt. De voorgeschreven liturgie lijkt echter in te zetten op een spectaculaire genezing. Een pleidooi voor waardig loslaten in plaats van krampachtig vasthouden.

Een collega vroeg mij om wat adviezen bij het toedienen van de ziekenzalving. In mijn antwoord schreef ik: “Let goed op welke gebeden je gebruikt uit de voorgeschreven teksten: er wordt heel veel gebeden om genezing terwijl die lieve mensen daar helemaal niet op zitten te wachten – die willen hun leven teruggeven aan hun Schepper en in dankbaarheid heen gaan. Teksten die daarbij passen vind je pas als je er heel goed naar zoekt als laatste van een reeks alternatieven, of je moet zelf wat maken.”

Berusten

In de bijlage Wetenschap van de Volkskrant van 19 mei schreef redacteur Bas Haring een pleidooi voor berusting als het gaat over medisch handelen. Genezing proberen we in ruime mate, we zouden meer kunnen doen aan Preventie, maar wat is er mis met Berusten in het onafwendbare?

Toch is de vraag aan de priester maar zelden een vraag om genezing

Wanneer gelovigen om het sacrament van de zieken vragen, hebben zij zich meestal gerealiseerd dat genezing geen optie meer is en aanvaarden zij hun naderende levenseinde. Zij willen hun leven en sterven vertrouwensvol in de handen van God leggen. Natuurlijk zijn velen van hen bang voor de dood, maar ze vragen Gods hulp en genade voor de laatste fase. Het is maar een enkeling die bij de ziekenzalving inzet op doorvechten voor zijn of haar leven en daarbij ook rekent op de kracht van het sacrament. Deze situatie tref je wel aan als iemand het sacrament van de zieken vraagt aan de vooravond van een zware operatie: op zo iemand lijken de formules toegeschreven die volop in de Romeinse teksten staan: “Het gelovige gebed zal de zieke redden – maak hem gezond naar lichaam en geest – de Zoon geneze u.”

Simeon

Het is waar dat het Nieuwe Testament vol staat met genezingen in de Naam van Jezus. Toch is de vraag aan de priester maar zelden een vraag om genezing: met die vraag gaan ze naar de dokter. Aan de priester vragen ze hulp om te kunnen zeggen als Simeon: “Laat nu, Heer, uw dienaar gaan in vrede.” (Lukas 2:29). Als je dan mensen zo nabij kunt zijn dat je ze mag aanraken en zalven met de tekenen van Gods aanwezigheid, dan is het sacrament niet alleen een zegen voor de zieke maar ook voor degene die het sacrament toedient.