Zonder liefde kun je niet gelukkig zijn. Dat geldt ook voor het kloosterleven, laat Thomas Quartier zien in zijn boek Liefdesgeboden. “Het is de kunst om open te blijven.”
Is liefde in het christendom alleen verbonden met verboden? Benedictijn Thomas Quartier gelooft van niet. Voor hem is het belangrijk om gevoelens een plaats te geven in de ervaring en om de liefde voor jezelf, de ander en God in evenwicht te houden. In zijn boek Liefdesgeboden zoekt hij naar “geboden uit liefde”.
Het boek put uit tal van spirituele bronnen en concrete ervaringen. Uit zeer verschillende gebieden: zo hebben Benedictus van Nursia en Hildegard von Bingen hun zegje, maar ook musici als Neil Young en Marcus Mumford worden geciteerd. De psalmen spelen ook een rol, net als de filosoof Martha Nussbaum.
De kunst van het liefhebben is de kunst om open te blijven
Quartier verkent de liefde vanuit het perspectief van het klooster. De cel is voor hem de juiste plek om liefde te ervaren en zijn verlangen levendig te houden. In het klooster vormen de monniken een kring, waarbinnen de eindeloze herhaling van het koorgebed helpt de liefde te verdiepen en elkaar te dragen.
Hij is ervan overtuigd dat het zoeken naar God ook het zoeken naar de ander omvat. De kunst van het liefhebben is de kunst om open te blijven, om de ander steeds opnieuw te ervaren. Quartier wenst zijn lezers dan ook een klooster in hun eigen leven toe. Waarin hij de gelofte van de gehoorzaamheid niet achterwege laat. Gehoorzaamheid maakt liefde duurzaam, doordat twee mensen naar elkaar luisteren en een gemeenschappelijk pad bewandelen.
In het tweede deel van het boek schrijft Quartier over Oerol, het theaterfestival op Waddeneiland Terschelling. Hier verandert het thema van het boek. Het gaat om creativiteit en het zich laten inspireren door de liefde. Als een monnik die zoekt naar liefde, kan hij op zo’n theaterfestival ontspanning leren. Liefde en theater, liefde en muziek, liefde en ritme zijn de thema’s in deze hoofdstukken.
In het derde deel van het boek vertelt Quartier over zijn petekind Hannah. Hij schrijft over de langzame groei van de liefde en over zijn overtuiging dat alles wat uit de liefde voortkomt voor de eeuwigheid is. Zo wordt liefde een krachtenveld dat open blijft voor andere mensen. In dit deel van het boek gaat het ook over de donkere ervaringen van ons leven. Hij citeert de band Mumford & Sons als hij schrijft over het onderwerp apathie. Indrukwekkend is zijn concertervaring waarin apathische gevoelens plotseling plaatsmaakten voor een golf van positieve energie.
Ik kan Quartiers boek aanbevelen voor wie zoekt naar hoogwaardige spirituele literatuur en niet bang is voor theologische excursies. Quartiers concept van liefde is zeer breed en omvat niet alleen liefde tussen mensen, maar ook creativiteit en inspiratie. De inzichten die hij biedt in het kloosterleven zijn spannend.
Het koorgebed helpt de liefde te verdiepen en elkaar te dragen.
Wat helaas iets te kort komt is de kwestie van mislukking en nieuw begin in de liefde. Hier zou ik graag wat meer over hebben gelezen. Maar misschien is dit al het onderwerp voor het volgende boekproject van Quartier.
Thomas Quartier (met medewerking van Stijn Krooshof). Liefdesgeboden: Gevoel in het klooster van het leven. Adveniat, 2019. Baarn. 160 blz. € 17.90.
Afbeelding: Stijn Krooshof