In mei van het vorige jaar vierde het Ignatiushuis met verve zijn 25-jarig bestaan. Aan het begin van het nieuwe seizoen vraagt Ignis aan Theo van Drunen SJ een plaatsbepaling van het huis.

“Het past bij de jezuïeten om niet alleen zelf midden in de Kerk te staan maar ook de hand te reiken aan mensen die aan de rand staan”, vertelt Theo van Drunen SJ, directeur van het Ignatiushuis in het hartje van Amsterdam. “Ons terugtrekken op de Krijtberg, de grote binnenstadskerk in Amsterdam, zou te gemakkelijk zijn. Maar dat doen we dus niet omdat wij vinden dat we een opdracht hebben om het geloof ook present te stellen in de seculiere samenleving.”

“Wij willen mensen in contact brengen met de christelijke en ignatiaanse spiritualiteit als een degelijke en gegronde vorm van bezinning en inspiratie. Gegrond zeg ik, want spiritualiteit roept vaak iets op van zweverig en daarin onderscheiden wij ons van vele andere aanbieders, zoals De Roos en De Nieuwe Liefde.”

Wat verstaan jullie dan onder ‘spiritualiteit’?
Van Drunen: “Wij hebben het bijna uitsluitend over ‘christelijke spiritualiteit’: hoe verbind ik mijn geloof met mijn handelen, met mijn dagelijks leven, of over ‘ignatiaanse spiritualiteit’: hoe je dat meer specifiek in het voetspoor van Ignatius kunt doen. ‘Ignatiaans’ staat voor een vorm van christelijke spiritualiteit die erop gericht is om het goddelijke in onze eigen wereld aan te treffen. Geen vromige vorm van spiritualiteit, maar te vinden in de wereld waarin we leven door te reflecteren op je eigen handelen, op de beslissingen die je neemt.”

“We laten graag zien dat het christendom kan dienen als een gegrond alternatief voor allerlei zweverige vormen van spiritualiteit. Het christendom gaat zeker zoveel over wat je niet gelooft als over wat je wel gelooft. Zelf verzorg ik een cursus onder de titel: ‘Niet te geloven’. Een kritiek op wat mensen allemaal denken dat christenen geloven. Dat komt vaak neer op een karikaturaal en fundamentalistisch soort christendom. Terwijl christenen in de begintijd, in de tijd van de Romeinen, bekend stonden als atheïsten, omdat ze in veel goden niet wilden geloven. Dat is in onze tijd nog steeds zo.”

Wat biedt het nieuwe seizoen nog meer?
“Het jaarthema is ‘Over de grens’ – over je eigen grens heenstappen. Wat gebeurt er als je het vertrouwde achter je laat? Ook komt de spiritualiteit van de duurzaamheid aan de orde, met een excursie naar een bier- en kaasproeverij. De opstanding in de film: hoe in Jezusfilms de opstanding wordt gepresenteerd. Het gaat ook over de rol van het verlangen. Lees in het programmaboekje hoe weinig vrijblijvend wij zijn.”

Wat bedoel je daarmee?
“Het maakt jou op den duur tot iemand anders. Het brengt het risico met zich mee dat je erdoor verandert. Zoals Marc Rotsaert het zegt: net zolang naar Jezus kijken dat je er zelf anders van wordt. In de Geestelijke Oefeningen wordt jouw levende relatie tot de Christus veranderd en verdiept. In het Ignatiushuis komt dat op veel verschillende niveaus bij elkaar, spiritualiteit en jouw persoonlijkheid. Wie hier de geestelijke oefeningen doet vertelt me dat terug: je ziet de verandering van iemand die zich door alles mee laat slepen naar iemand die zegt: ik sta nu in het kalme midden. De beleving verandert.”

“Sinds enige jaren leggen we tamelijk sterk de nadruk op ignatiaanse spiritualiteit. Het is een unique selling point; dat geldt zeker voor de geestelijke oefeningen die we hier ook aanbieden. Een van de lastige punten van ons huis is dat mensen toch wel een soort van leercurve moeten doormaken om bij die oefeningen uit te komen. Het duurt een tijd eer ze komen bij wat wij het belangrijkst vinden.”

Dat klinkt alsof je heel wat ‘kerkelijke ervaring’ moet hebben voor jullie cursussen. Mikken jullie hoofdzakelijk op een katholiek of christelijk publiek?
“Niet per se. Natuurlijk heeft een belangrijk deel van ons publiek een kerkelijke achtergrond. Niet voor niets staat het Ignatiushuis naast de Krijtbergkerk. In het Ignatiushuis komen veel kerkelijke vrijwilligers, die een aanvulling zoeken op wat ze in hun eigen kerken te horen krijgen. Bij ons ligt meer nadruk op persoonlijke ervaring dan op kerkelijke leer of moraal. Maar we houden ook rekening met een doelgroep als de ‘zinzoekers’ of ‘spiritueel ongebondenen’ die nooit een kerk van binnen zien, voor wie de drempel van het Ignatiushuis lager is dan die van de Krijtberg.”

“We werken nu eenmaal in een seculiere, religieus pluralistische samenleving. Ik heb ‘een richting te gaan’ in de aanbieding, de christelijke, maar daarbinnen is er voldoende bandbreedte om zich thuis te voelen. Een niet ingesnoerde versie van het christendom. Alles wat iemand overstijgt, opent en bevrijdt mag bij ons aan de orde zijn. Of het religieus wordt? Dat is aan de persoon die het zo interpreteert.”

Meer informatie over het Ignatiushuis en het programma: www.ignatiushuis.nl