Hoe bewaren we onze kalmte te midden van spanningen en conflicten? Het evangelieverhaal over de storm op het meer levert een belangrijke aanwijzing.
Een Schriftlezing die ik altijd veelzeggend heb gevonden, is het verhaal uit het Marcusevangelie (Marcus 4: 35-41) over de storm op het meer. Jezus heeft zojuist tot een enorme menigte gesproken. Nu gaat Hij met zijn leerlingen naar de overkant van het meer van Galilea. Hij is moe, en gaat in de boot liggen slapen. Eenmaal op het meer wordt de boot echter geteisterd door een hevige storm en de leerlingen zijn bang dat ze vergaan. Ze maken Jezus wakker en vragen Hem of Hem dit allemaal niets doet. Jezus reageert met een gebiedend woord tot de storm en tot de golven, en de storm gaat liggen en het meer wordt kalm.
Het is een verhaal met een diepe symbolische betekenis, die de tijdgenoten van Jezus onmiddellijk zullen hebben verstaan. Storm op het meer staat voor de chaos van de oervloed, vóórdat de scheppende kracht van God ordening bracht. De storm staat voor alles dat rust en innerlijke vrede in een mensenleven verstoren kan: ruzie, onenigheid, oorlog zelfs, angst en onrust.
Innerlijke rust – échte innerlijke vrede – komt nooit van buiten
Het verhaal beeldt het prachtig uit. De leerlingen van Jezus zijn vissers. Zij zitten dagelijks op het meer voor hun werk. Maar deze professionals worden bang van de storm. Jezus is de landrot in hun midden. En toch deert de storm Hem geen moment. Híj leeft immers vanuit een diepe verbondenheid met zijn Vader. In Hem leeft de scheppingskracht van God zelf, wil Marcus ons zeggen. Geen storm op aarde kan zijn rust en innerlijke vrede verstoren.
Er is genoeg in ons eigen leven en in onze wereld dat onze rust bedreigt. Hoe het gaat met onze kinderen, ontwikkelingen in ons werk en toestanden in de familie of in de vriendenkring: dat alles kan ons gemoed bezighouden. Bovendien is onze leefomgeving zelfs in ons relatief vredige Europa geen gemakkelijke. Er zijn netelige politieke problemen. Onze samenleving verandert enorm, en de toestroom van mensen van buiten maakt sommigen zelfs bang dat wij onze Europese cultuur en waarden verliezen. Rondom ons – in het voormalige Oostblok, in het Midden-Oosten en het noorden van Afrika – zien wij verscheurende conflicten, die ook voor ons bedreigend zijn.
Te zoeken naar het diepste in onszelf en naar het woord dat God tot ons spreken wil
Hoe vinden wij de innerlijke rust, die Jezus kennelijk had? Dat is geen makkelijke vraag. En dus is er geen gemakkelijk antwoord. Maar één gedachte naar aanleiding van het verhaal uit Marcus helpt ons misschien toch verder. Innerlijke rust – échte innerlijke vrede – komt nooit van buiten. Het gaat er om, om eerlijk te zien waar wij staan, en dan de weg naar binnen te vinden. Het gaat er om, onze werkelijkheid te erkennen – inclusief moeilijkheden en zwaktes – en vervolgens te zoeken naar het diepste in onszelf en naar het woord dat God tot ons spreken wil. Dáár komt innerlijke vrede vandaan. Ook midden in een storm.