Zonder overheidssteun slagen de Vlaamse jezuïeten erin een hoogwaardig rusthuis voor oudere medebroeders in stand te houden. Hoe doen zij dat? En waarom bedankt men voor een officiële status als verzorgingstehuis?

Een rusthuis voor bejaarden, en zeker voor zorgbehoevende bejaarden, bezoek je in de regel uit piëteit, uit dankbaarheid of omdat je het nu eenmaal beloofd hebt. Maar niet om er zelf gelukkiger van te worden. Daarvoor is de ontmoeting met heel oude, vaak verminderde mensen te confronterend. Maar het kan anders. Een bezoek aan het jezuïetenhuis in Heverlee zou dat kunnen bewijzen. Dat huis is meer dan een verzorgingstehuis, het is een verzorgende gemeenschap.

Weerzien

Daar kunnen bezoekers een vijftigtal jezuïeten aantreffen, oude jezuïeten: hun gemiddelde leeftijd is 85 jaar. Daar vinden jongere jezuïeten de oudere confraters terug die ze nog gekend hebben als hun leraars en huisgenoten van weleer. Daar vinden ze medebroeders die ze enkel kenden bij naam, omdat die een groot deel van hun leven gewerkt hebben ergens ver weg, in India of in Congo bijvoorbeeld. Het is een huis voor het weerzien en niet enkel voor de verzorging.

De bewoners zien een openbaar rusthuis niet zitten en ze hebben een punt

Maar daar is iets mee te maken dat nog pakkender is. Je ziet er oude mensen die elkaar verzorgen, in de mate van hun mogelijkheden. Hoe zij het rolwagentje voortduwen van confraters die minder goed te been zijn dan zijzelf. Hoe zij zieken bezoeken die er erger aan toe zijn dan zijzelf. Hoe zij de uitvaart verzorgen van confraters die vroeger zijn heengegaan dan zijzelf. Om dat te mogen zien en meemaken, zou je daar zo nu en dan op bezoek gaan.

Dure onderneming

Natuurlijk is dat alles pas mogelijk omdat er een vrij omvangrijke staf van toegewijd en competent verzorgend personeel ter beschikking staat. En daarnaast portiers, koks, onderhoudspersoneel, klusjesmannen en tuiniers. En, niet te vergeten, omdat de Vlaamse provincie van de jezuïeten daarin enkele (iets) jongere jezuïeten en ook heel wat financiële middelen heeft geïnvesteerd. Want een dure onderneming is het wel.

Vandaar die onvermijdelijke praktische vraag. Waarom niet voor het huis van Heverlee het statuut van een officieel, door de overheid erkend rusthuis aanvragen? Dat zou niet zo moeilijk te verkrijgen zijn en dan zou de overheid heel wat investeringen en kosten overnemen. Wat de jezuïeten zou toelaten hun middelen elders te investeren, in apostolisch meer ‘doeltreffende’ initiatieven.

Vrije instroom

Daar hebben ze echter niet voor gekozen. In dat geval zouden het huis, zijn bewoners en zijn personeel immers onderworpen worden aan heel wat regels en verplichtingen van een strak regulerende overheid. Het huis zou bijvoorbeeld heel wat instromers moeten opnemen die niet tot ‘de familie’ behoren en die ook niet van tevoren geselecteerd kunnen worden.

Onbekende instromers zouden ingewijd moeten worden in de zeden en gewoonten van het huis

In twee vleugels van het gebouw zijn studenten gehuisvest, die daar hun eigen zaken regelen. Maar die worden van tevoren streng geselecteerd. Willen zij aansluiten bij het pedagogisch project van het studentenhome? Aan kandidaten voor kamers in een officieel verzorgingstehuis kan men dergelijke voorwaarden niet opleggen. Die moet men sowieso opnemen. Besluit? Liever geen vrije instroom.

Gemeenschap

Op het eerste gezicht kan dit niet erg nobel en zelfs discriminerend lijken. Waarom niet andere mensen laten delen in de goede sfeer van het huis, in zijn spiritualiteit, in zijn gemeenschapszin? De huidige bewoners zien dat echter niet zitten en ze hebben een punt. Onbekende instromers zouden ingewijd moeten worden in de zeden en gewoonten van het huis. Dat zou niet gemakkelijk zijn. Dat is veel gemakkelijker als nieuwe bewoners van het huis over dezelfde spirituele of theologische kwesties kunnen praten (of redetwisten), als ze gemeenschappelijke herinneringen kunnen zoeken (en vinden), als ze weten dat ze op elkaars hulp en solidariteit mogen vertrouwen.

Het huis van Heverlee is voor onze oude confraters meer dan een rusthuis. Ze vinden er een religieuze gemeenschap die hun een (grotere kans op) een gelukkige oude dag kan bezorgen. Dat heeft een prijs maar geen te hoge prijs.

Meer informatie

Website jezuïetenhuis Heverlee: www.jezuietenhuis.be.