Paolo laat Vincent een foto zien van een spectaculair verschijnsel: een zwart gat. Het hindert wetenschapper Paolo niet dat Vincent mentaal gehandicapt is.

De popgroep Queen was juist uitgezongen met ‘The show must go on’. Vincent had de song op geheel eigen wijze meegezongen. Maar nu werd hem de laptop afgenomen. Hij protesteerde nauwelijks. Misschien kwam dat wel doordat erbij gezegd werd: ‘Vincent, ik ga je iets moois laten zien. Echt hartstikke goed! Eigenlijk veel beter dan Queen.’ Ook het feit dat het scherm weer onmiddellijk voor hem werd neergezet, kalmeerde hem. Eerlijk gezegd, Vincent kan soms even aardig en handelbaar zijn als irritant en eigenwijs. Bijzondere jongen met een beetje overgewicht. Bovendien gezegend met een duidelijke geestelijke en lichamelijk handicap.

Leven in de Arkgemeenschap

Tezamen met andere jongens en meisjes van verschillende leeftijden leeft Vincent als gast in de Arkgemeenschap van Edinburgh, begeleid door de leden van de staf die alle belangrijke en onbelangrijke dagelijkse beslommeringen met ‘de jongens’ delen. Wat, los van de maaltijden, de uitjes, en de momenten van vreugde en helaas ook verdriet, vooral met elkaar gedeeld wordt is ‘er zijn voor elkaar’, ‘onderlinge verbondenheid’ en ‘gevoel voor schoonheid’. 

Vincent lachte uit de diepte van zijn hart.

Ik liet ze soms afbeeldingen zien van een zonsondergang of van de maan en de sterren. Dan waren zij het die niet zozeer de romantiek ervan zagen, maar vooral de schoonheid.

Het mooie, maar dan ook werkelijke mooie, dat Vincent nu op het scherm te zien kreeg, was de eerste ‘foto’ in de geschiedenis van de mensheid van een ‘zwart gat‘. In april 2018 stonden over de hele wereld de kranten vol van die afbeelding: een heldere oranje cirkel met in het midden die donkere zwarte schijf, als een bodemloze bron: het zwarte gat. 

Het contrast!

Vincent lachte uit de diepte van zijn hart. Misschien voelde hij de onzegbare absurditeit van dit moment: hij, een ‘jongen’ van zestig jaar oud, niet in staat verstaanbare woorden uit te brengen, keek nu naar de afbeelding van iets dat 55 miljoen jaren oud was, want 55 miljoen lichtjaren van ons verwijderd. Het contrast!

Echter, welbeschouwd is dit ‘contrast’, dit ‘onderscheid’, als zodanig eigenlijk niet te vinden in de natuur zelf. Het is eerder afkomstig van onze menselijke manier van denken, waarin alles wordt geordend en ondergebracht in categorieën, omdat we ons veiliger voelen in een systematisch wereldbeeld, een scenario waarin onderscheid wordt gemaakt tussen goed en kwaad, mooi en lelijk, geleerd en ongeletterd, ‘normaal’ en gehandicapt. 

Geen onderscheid

Maar ik geloof dat de God van Jezus Christus ons een andere droom wil laten zien, een onpartijdige weg die geen onderscheid maakt tussen zwarte gaten en Vincent, tussen kwantummechanica en daklozen, tussen een komeet die door een tijdloos sterrenstelsel zweeft, en de glimlach van een pasgeboren kind. Onze God, de God in wie wij geroepen te zijn geloven, brengt alle dingen bijeen in harmonie, laat ze tezamen dansen, zonder ze met elkaar te verwarren, en Hij maakt ze nooit volkomen los van elkaar, maar hij vergezelt ze met de muziek van zijn stilte. In dit kosmische ballet vormt Christus het éénmakende element van alle schoonheid, alle liefde welke te vinden is tot in het kleinste atoom van het heelal.

De toekomst zal ofwel wetenschappelijk-mystiek zijn of in het geheel niet zijn

Geïnspireerd door deze dynamiek die – zij het soms met moeilijkheden en langs kronkelwegen – zonder ophouden voortgaat in de richting van de eenwording van de verschillende polen, zou het fantastisch zijn, de mensen bijeen te brengen die enerzijds instellingen bevolken als De Ark (uitvoerend personeel zowel als gasten) met instituties als de Specola Vaticana of andere centra van wetenschappelijk onderzoek. 

Wetenschappelijk-mystiek

Alleen een onmiddellijke ervaring, verstaan op ignatiaanse wijze en aangepast aan ieder persoonlijk, kan mannen en vrouwen tot verwondering brengen, enthousiast maken en verbaasd doen staan over de schoonheid van de kosmos welke zowel ons als degenen die ‘anders’ zijn overweldigt. 

De toekomst zal ofwel wetenschappelijk-mystiek zijn of in het geheel niet zijn. Maar dan wel ‘mystiek’ in de oorspronkelijke christelijke betekenis van het woord – dat wil zeggen: in staat om het intieme bewustzijn van Christus’ aanwezigheid in onze kosmos tot leven te brengen. 

Wij hebben de roeping om aan Vincent die glimlach te geven, wanneer hij naar het zwarte gat kijkt, waarin  zich Christus’ liefde laat vinden welke hem zelfs verbindt met dat kosmische object, zo ver weg en zo dichtbij.