Rudy de Kruijf werkt als pastor in verpleeg- en verzorgingshuis Aqua Viva in Nijmegen. Hij neemt ons in de adventstijd mee op bezoek waar bewoners dagelijks wachten op de zorg. Wanneer komen ze nou?

In deze adventsperiode neem ik u mee naar mijn werk. De Advent is een periode van wachten en verwachten, wat heel herkenbaar is voor onze bewoners. In mijn eerste bijdrage heb ik stilgestaan bij het wachten op bezoek, in deze bijdrage neem ik u mee in het wachten op de zorg. Als je afhankelijk bent geworden, is dat de realiteit van iedere dag.

Zou ik de zorg al mogen bellen? Het is half 7 en ik heb al twee uur wakker gelegen. Hopelijk ben ik de eerste die verzorgd gaat worden. Anders moet ik nog een half uur of langer wachten en ik lig al zo lang. Ik weet dat ook anderen verzorgd moeten worden en dat zij misschien ook al een hele tijd wakker liggen. Maar ik ben er nu echt  klaar mee, ik druk op de knop.

Het valt niet mee om altijd een beroep te moeten doen op anderen. Zeker niet als je het allemaal nog goed begrijpt, als je nog zoveel zou willen doen, maar het lichaam je in de steek laat. Je hebt de ander nodig om aangekleed te worden, om te eten, om naar het toilet te gaan. Dus iedere keer moet je weer opnieuw vragen én wachten. Je wil de ander niet lastig vallen, maar vaak kan het niet anders. ‘We komen zo’, hoor je dan, als je op de bel gedrukt hebt. En die intentie is er ook van de verzorgende aan de andere kant van de lijn, maar er zijn meer mensen die zorg nodig hebben. Vandaar dat het vaak nog even duurt. Wachten op de zorg is anders dan wachten op de komst van het Kerstkind, hoewel de komst van de zorg ook heel verlossend kan zijn. U kunt zich daar vast een voorstelling van maken.

Volwaardig mens

Je hebt de zorg nodig om gewassen te worden, naar het toilet te gaan of geholpen te worden met eten, maar wíe die zorg geeft en hóe de zorg geboden wordt is misschien net zo belangrijk. Je wil als mens gezien worden, als volwaardig mens, ondanks je beperkingen, ondanks, dat je de ander – gevoelsmatig – tot last bent. Ook hier is tijd en aandacht  dus belangrijk. Als je als verpleegkundige met de zorg bezig bent is, is het belangrijk dat je er helemaal bent voor deze ene man of vrouw die jouw zorg nodig heeft. Hoe druk je het ook hebt, of hoe hard de bel voor de volgende alweer in je oren klinkt. Het is vaak meebewegen, zacht worden, je openen voor je medemens, die het niet alleen kan. Als dat eens een keer niet lukt, wat heel begrijpelijk is, dan merk je dat in het contact, dan kan ook verharding ontstaan, onbegrip en frustratie. Uiteindelijk ben je vaak dan nog meer tijd kwijt en geeft het vervelend gevoel als je verder gaat naar de volgende zorgvrager.

Zorgmensen helpen om de zorgbehoevende zich wederom volwaardig mens te laten voelen

‘Elk dal moet gevuld, elke berg of heuvel geslecht worden; de kronkelpaden moeten recht, de ruwe wegen effen worden.’, zo horen we in de liturgie van de tweede zondag van de Advent. Het zijn woorden van Johannes de Doper, die oproept tot bekering en daarmee de komst van Jezus voorbereidt.

Misschien dat we deze oproep voor zorgmensen ook kunnen hertalen, als het ondersteunen bij wat mensen niet meer zelf kunnen, het helpen ‘slechten’ van andermans beperkingen, het mede recht houden van het gevoel van eigenwaarde en het effenen van de hobbels om mee te kunnen doen. Dat is wat zorgmensen dag in, dag uit doen. Ze helpen om de zorgbehoevende wederom mens te laten worden, zich volwaardig mens te voelen en is menswording niet de betekenis van Kerstmis?

Foto door Jsme MILA 
(de foto dient ter illustratie en heeft geen link met Aqua Viva)