Gedreven door hun liefde voor natuur, doemscenario’s van klimaatverandering en hun verlangen daar iets aan te doen, bouwen Smiley (26), Phoenix (23) en Jacob (23) hun eigen kano’s. Terwijl ze de Schotse rivier Tay afpeddelen, bezoeken ze basisscholen om de kinderen te onderwijzen in ecologie en ze te leren dat je voor de wereld moet zorgen.
Het avontuur begon in de universiteitsbibliotheek. Letterlijk en figuurlijk waren ze wel klaar met in de schoolbanken zitten. Al snel is een wild plan geboren dat uiteindelijk het Wild Rivers Project gaat heten.
(tekst gaat door onder afbeelding)
Alle drie groeiden ze op met de natuur. Smiley in Oman waar zijn vader marinebioloog was en ze vaak erop uittrokken om te kamperen. Jacob in Engeland waar hij rondstruinde in de bossen. En Phoenix op een glooiende heuvel in Engeland zonder tv. Alledrie zijn ze fan van wildkamperen, sporten en folkmuziek.
Met z’n drieën hebben ze een branie-achtige opgewekte energie. Ze combineren hun lust voor avontuur met hun bevlogenheid voor het grotere goed. Tijdens hun studie leren ze veel over de gevolgen van klimaatverandering en hoe mensen de wereld behandelen. Smiley loopt stage in Zuid-Afrika waar hij onder meer de gevolgen ziet van stropen. Het staat haaks op de magische ervaring die hij zelf had in de natuur in zijn kinderjaren. “We doen de natuurlijke wereld veel leed aan, dat maakt me gedreven om er wat aan te doen.” Jacob raakt tijdens zijn studie in Londen betrokken bij klimaatactivisme en ketent zich vast aan olietankers. Toch verandert hij zijn zienswijze: “We moeten de gemeenschap betrekken als we echte verandering willen.” En dan moet je bij de jongeren beginnen, is hun conclusie en dus gaan ze niet alleen voor hun eigen avontuur maar bezoeken ze onderweg de basisscholen.
Als je een plan hebt, kan je heel wat bereiken
Ondanks de nodige uitdagingen van het project ervaren de jongens keer op keer dat hulp hun kant opkomt. Jacob komt terecht in de Findhorn community in het noorden van Schotland en via via belanden ze uiteindelijk op de nabijgelegen Steiner basisschool. Daar mogen ze de werkplaats gebruiken en krijgen ze hulp van docenten en leerlingen. In krap een maand lukt het ze om lokaal gekocht hout en kogelwerend canvas om te toveren tot drie rivierwaardige kano’s. Een fundraiser – met een loterij en de verkoop van zelfgebakken pizza’s – brengt geld in het laatje. Coördinator van de bovenbouw Rebecca Mitchell is enthousiast. “Het laat de leerlingen zien dat als je een plan hebt, je heel wat kan bereiken.”
(tekst gaat door onder afbeelding)
Na een maand bouwen, lanceren ze de kano’s in het water en ze blijven drijven! In een krappe drie weken passeren ze de uitdagende stroomversnellingen in de Tay en bezoeken ze zeven basisscholen.
Daar onderwijzen ze met spelletjes en verhalen, bijvoorbeeld het wolvenspel. Drie kinderen staan met gesloten ogen in het midden van een cirkel geconcentreerd te luisteren. De rest van de jeugd staat er in een cirkel omheen. Zij zijn de herten. Vingers vliegen de lucht in, want pas als ze aangewezen worden, mogen ze proberen om heel stilletjes dichterbij te sluipen en een object te pakken dat aan de voeten van een wolf ligt. Al pakken ze natuurlijk geen object. In het spel knabbelen ze daarmee een lekker jong boompje op.
(tekst gaat door onder afbeelding)
Het spel leert de kinderen over het belang van roofdieren in een ecologisch systeem. Grote delen van Schotland zijn ontbost en het overschot aan planteneters zoals herten en schapen is een van de grootste oorzaken dat nieuwe aangroei geen kans heeft. Het overschot aan herbivoren komt weer onder andere door het ontbreken van roofdieren zoals de wolf en de lynx. Een ecosysteem uit balans.
Varend onderweg zien de jongens zowel sporen van herstel als van onbalans. Zo vinden ze sporen van bevers die opnieuw geïntroduceerd zijn in het gebied maar horen ze van de vissers dat de zalm zo goed als verdwenen is. ’s Avonds maken ze bij het kampvuur muziek. Overdag tijdens het gestage peddelen borrelen nieuwe plannen op. Wat als ze de kinderen zelf meenemen op expeditie? Of als ze andere studenten inspireren om soortgelijke expedities te doen? De eerste expeditie zit erop, maar het Wild Rivers Project lijkt nog maar net begonnen.
Foto’s: Daisy Hunter