Als de kerkdeuren openstaan, is er aan nieuwsgierige kijkers geen gebrek, maar wie komt nog eens terug? Jan Stuyt SJ, rector van de Krijtberg, krabt zich over het hoofd en weet het antwoord niet.
Dit jaar – 2024 – is de Krijtbergkerk opgenomen in de folder van Open Monumentendagen Amsterdam. We hebben het geweten. In het tweede weekend van september hadden we meer dan vijfduizend mensen over de vloer, buiten de vier eucharistievieringen. Op een gewoon zomers weekeinde zijn het er meestal rond de vijftienhonderd – en dan voornamelijk buitenlandse toeristen. Nu was de grote meerderheid Nederlands.
Op zulke kijkdagen is de bewondering niet van de lucht. Wat een mooi gebouw, is hier iedere dag een Heilige Mis? En ongeveer tien procent steekt een kaarsje op bij zo’n bezoek. We hebben over bezoekersaantallen niet te klagen. Dankzij de vrijwillige kerkwachten en schoonmakers is het te doen. Ook de Sint Nicolaaskerk, de Papegaai en de Begijnhofkapel, alle drie in Amsterdam Centrum, zijn dagelijks open.
Wat is er aan de hand? We hebben geen idee
Het blijft bij kijken. Het kerkbezoek, deelname aan de vieringen, neemt eerder af dan toe, behalve bij de Engelse vieringen. Het aantal vrijwilligers neemt niet af, behalve wanneer een koor ophoudt te bestaan, maar de gemiddelde leeftijd van de vrijwilligers stijgt wel.
De belangstelling voor de geloofscursus voor nieuwe katholieken en nieuwsgierigen was de afgelopen twee jaar weer groot, maar dit jaar waren er plotseling bijna helemaal geen inschrijvingen. Wat is er aan de hand? We hebben geen idee.
Als mensen komen voor een huwelijk of doopsel van hun kinderen investeren we veel tijd en goodwill: ze zijn van goede wil en ze weten van niets. Na de viering zien we de meesten nooit meer terug. De keuze voor de kerk wordt gemaakt als voor een restaurant: waar is het mooi en aantrekkelijk, zullen we daar maar eens heen gaan? Een band met de plaatselijke geloofsgemeenschap is uitzondering.
We hebben u gezien op Instagram, daarom zijn we nu hier
Hieronder vindt u de link naar een filmpje waarin de Krijtberg werd gepresenteerd door de organisatie Fanclub Centrum Amsterdam. Het werd goed bekeken op Instagram – er waren op Monumentendag mensen die me zeiden: “We hebben u gezien op Instagram, daarom zijn we nu hier.”
We verlagen de drempel, het werkt en de mensen komen, maar waarom zijn er zo weinig die na een mooi bezoek nog eens terug willen komen? Ik ga nog eens te rade bij het beste boek dat ik ken over de missionaire kerk. Het is van Stefan Paas en heet ‘Vreemdelingen en Priesters’. Daarover een volgende keer meer.