Dries van den Akker SJ schreef de digitale adventsretraite: Zie wat je hoort. Maar wat is dat en hoe zie je wat er te horen valt? “Jezus liep niet met een bord om zijn nek: ik ben de Messias, allemaal opzij.”
“Neem het verhaal van de wijzen uit het oosten die Jezus en Maria bezoeken. Die komen een huis binnen en knielen voor het kind. Dat doen wij nooit bij een kraambezoek. Waardoor knielden zij dan wel neer? Wat zagen zij nog méér dan een kind? Ze zagen wat ze erover hadden gehoord. Ander voorbeeld. In het evangelie horen we Jezus zichzelf uitnodigen bij Zacheüs. Dat stelde de mensen in zijn omgeving teleur. En terecht, het was een griezel, “een zondaar”, zoals zij zeggen. Maar aan het einde van het verhaal zegt Jezus: “Hij is ook een zoon van Abraham”. Dat is zien wat je hoort. Niet alleen wat er aan de buitenkant zichtbaar is – “hij is een zondaar” – maar ook zien wat je alleen maar kunt horen – “Hij is een zoon van Abraham”. Wat vertelt de buitenkant ons over de binnenkant? Daar gaat deze digitale adventsretraite over.”
“Ik hoop dat ze zich de vaardigheid eigen kunnen maken die typerend is voor Jezus, de profeten en ook de evangelieschrijvers: zie dat door de gebrokenheid van deze wereld heen de nieuwe wereld al gegeven is in je verlangen. Daar gaan we in de retraite dan ook dieper op in: wat is het dat je verlangt?”
“Tijdens de advent zien we uit naar de komst van Christus. Een nieuwe mens die straks de mens van de vrede zal blijken te zijn. Maar vrede, zeg je, er is helemaal geen vrede. Toch zegt Jesaja: “Het is al begonnen. Merk je het niet?” Advent is vasthouden aan een visioen en tegelijk zien dat het al begonnen is. Wat is jouw verlangen, wat is jouw ideaal? Bid dat je daar je leven naar in durft te richten. Te midden van een wereld die anders denkt en redeneert en waarin andere waarden en normen zijn dan die waar jij in gebed om vraagt. Maar zie ook dat in jouw gebed die toekomst van vrede al begint te dagen. Tijdens de advent stilstaan bij ons verlangen helpt ons de blik te richten, zodat we onderweg zullen ontmoeten wat al naar ons toekomt.”
“Wat ik spannend vind aan de evangeliën is dat de mensen die Jezus tegenkwamen niet zomaar de Zoon van God zagen. Jezus liep niet met een bord om zijn nek: ik ben de Messias, allemaal opzij. Jezus was een normaal mens, zoals jij en ik. Pas gaandeweg zagen ze: hij is misschien wel de Messias. Want hij deed de dingen die de Messias volgens het Oude Testament zou doen: gevangenen bevrijden, zieken genezen, enzovoorts. Het paradoxale is dat Jezus dat in zijn tijd helemaal niet mocht doen. Van zieken aanraken werd je onrein en dan nam God afstand van je. Zieken kregen voortdurend te horen: jij bent door God gestraft. Maar nu liep daar iemand die zei dat het zo niet zit. En dat niet alleen, hij raakte hen aan en hij genas hen. Dat kon helemaal niet. God had ze gestraft. Hoe durfde hij daar dan tussen te komen? Het is meer dan ontroerend om te zien dat vervolgens alle zieken uit de stad bij hem werden gebracht. Eindelijk iemand met gevoel voor hun situatie.”
“Jezus was iemand die de weg van de aanwezigheid van God had gevonden. Vanaf het begin moest hij tegen tegenstand opboksen, maar hij heeft dat consequent volgehouden. Hij was een gewoon man, maar ook de Messias; ten minste, voor wie kon zien wat hij hoorde.”
“Kerst is het feest van het mysterie van de incarnatie. En daarover zou ik zeggen: hoe geïncarneerder hoe beter. Laat Jezus een mens zijn zoals wij. Opdat ook ons het vermogen gegeven wordt de weg van Gods en van ons verlangen volledig te gaan. Oké, wij kunnen dat niet, sluiten elke keer compromissen en nemen expres of per ongeluk verkeerde beslissingen. Maar er is er één geweest die wel standhield. Hij blijft ons referentiepunt aan wie we kunnen vragen: inspireer ons.”
Gregory Brenninkmeijer SJ over de vraag: met de adventsretraite biddend toeleven naar kerst, waarom zou je dat doen?
Schrijf je in voor de retraite
Dries van den Akker SJ is een van de redacteuren van Ignis webmagazine. Bekijk hier alle bijdragen die hij voor Ignis maakte.