Voor de jezuïeten is duurzaamheid een speerpunt. Een van de redenen om de ECO-kern op te richten. Lid Anne-Sophie De Decker legt uit dat de groep jezuïtische organisaties in Nederland en Vlaanderen wil stimuleren stapjes te zetten om beter voor de aarde te zorgen.

Dat ze medelijden heeft met de planeet, zegt ze plots. Mijn dochter en ik rijden naar huis met de auto en worden omhuld door een hardnekkige mist. Ze is net tien jaar en kijkt met kinderlijke bewondering naar de natuur. Ze huppelt door de tuin, knuffelt de kippen, verwent de schapen met wat brood, borstelt de pony van de buren met veel liefde, omarmt bijna elke hond met moederlijke zorg. En ze heeft dus ook medelijden met de planeet. We staan aan het rood licht, geduldig wachten we op groen, wanneer ze mij haar medelijden voorschotelt. ‘Zoveel auto’s. Zoveel slechte lucht voor de planeet,’ zucht ze.

In mee-voelen met die lijdende planeet zie ik een eerste stapje in haar ecologische transitie

Ook al stemt de opmerking van mijn dochter me niet bepaald vrolijk, toch zie ik in het mee-voelen met die lijdende planeet een eerste stapje in haar ecologische transitie. Ik merk dat haar mee-voelen ontstaat vanuit de vreugde om in de natuur te zijn, of anders gezegd vanuit de ervaring om deel te zijn van die schepping. Wat kan ik, wat kunnen wij leren van die ervaring?

Betekenisvolle stapjes

Iets meer dan een jaar geleden begonnen de Jezuïeten in de Lage Landen de ECO-kern. Ze wil kleine en grote, maar bovenal betekenisvolle stapjes in de ecologische transitie stimuleren. Zowel op individueel als op collectief niveau. Bij scholen en leerlingen, bij studentenhuizen en studenten, bij spiritualiteitscentra en retraitanten, en bij mensen op de vlucht.

Onze eerste focus is op organisaties uit het Ignatiaans Apostolisch Netwerk (IgnAN). Dit zijn organisaties die voortkomen of verbonden zijn met het werk van de jezuïeten in de lage landen.

Door uitwisseling en discussie groeien ideeën om over te gaan tot daden

De urgentie om ook collectief een antwoord te bieden, weerspiegelt zich in de samenstelling van de ECO-kern met deelnemers uit het hele Ignatiaanse Apostolische Netwerk. Elk van de leden zet zelf stapjes in de ecologische transitie, en door uitwisseling en discussie versterken we niet alleen de onderlinge banden tussen verschillende ignatiaanse organisaties, maar groeien ook ideeën om over te gaan tot daden.

Klimaatchallenge en eco-kalender

Het afgelopen jaar werkte de ECO-kern aan twee projecten.

Onze eerste focus richtte zich op jongeren. Zo loopt er dit schooljaar op een aantal jezuïetenscholen in Vlaanderen de Klimaatchallenge. Daarbij dagen we leerlingen uit om na te denken én in actie te komen rond een zelfgekozen thema. Van het ontwerpen van een windmolen, en de evaluatie van een nieuwe manier om energie op te wekken, tot het uitdenken van een eerlijk handelssysteem: de waaier aan duurzame thema’s is groot. Wij begeleiden dit proces van denken en doen en brengen leerlingen in contact met experten uit het vakgebied waar zij hun ideeën kunnen toetsen. Binnenkort stellen ze aan elkaar en aan ons hun projecten voor. We zijn erg benieuwd naar hun creativiteit!

Inspireren tot diepe verbondenheid met de natuur

Ook maakten we een jaarkalender met als thema ‘Zorgen voor de aarde’. Uit Bijbelse, ignatiaanse en andere bronnen selecteerden we twaalf maandteksten. Voorzien van prachtige foto’s vormen die een inspirerende kalender voor 2025. Niet alleen voor ons netwerk, maar ook voor geïnteresseerden daarbuiten. Want ook dat kan onze kracht zijn: een mooi product afwerken dat lezers inspireert tot diepe verbondenheid met de natuur, en op die manier tot een stapje in hun eigen ecologische transitie.

Spiritualiteit als toegangspoort

Met beide projecten geven we uiting aan wat naar ons gevoel ontbreekt in het maatschappelijke duurzaamheidsdebat. Namelijk dat spiritualiteit een toegangspoort kan zijn om te komen tot een ecologisch bewustzijn. Met de ECO-kern willen we die poort openen, naast de andere toegangspoorten van wetenschap, kennis, verhalen, acties. Het diepe bewustzijn, ja, de ervaring, dat we samen deel uitmaken van hetzelfde geheel, kan ons allen ertoe overtuigen om een stapje te zetten in die ecologische transitie.

Een hoopvolle oproep tot verbondenheid met de natuur

In het komende jaar willen we verder inzetten op het creëren van een netwerk in Nederland en Vlaanderen. We voelen ons daarbij gesterkt door het Europese ECO-netwerk. Want samen kunnen we onze ignatiaanse boodschap meer kracht bijzetten. Een hoopvolle oproep tot verbondenheid met de natuur, en die ons tegelijkertijd wakker maakt om aandachtig te zijn en te luisteren naar wie geluidloos schreeuwen.

In de auto vraag ik mijn dochter hoe zij de planeet minder zou kunnen laten lijden. Is zij dan van plan om later zonder auto door het leven te gaan? Haar antwoord wordt voorafgegaan door een hoog lachje: ‘Mama toch, in de toekomst zijn er geen files meer. ‘Want dan vliegen alle auto’s door de lucht.’

Het Ignatiaans Apostolisch Netwerk verbindt organisaties die ooit opgericht werden door jezuïeten. Deze organisaties willen hun band met de ignatiaanse spiritualiteit bewaren. IgnAN versterkt het gemeenschappelijke tussen deze organisaties zodat ze elk in hun werkterrein (onderwijs, detentie, spiritualiteit, academisch, vluchtelingenwerk…) krachtiger en geïnspireerd aan de slag kunnen. 

De IgnAN-kalender is te koop via de website van het Platform voor ignatiaanse spiritualiteit.