De schoonvader van Corinne overleed tijdens de lockdown, alleen in het ziekenhuis. De gedachte aan zijn rijke leven troost wel, maar “we hadden zo graag nog eens zijn hand vastgehouden en de verbondenheid gevoeld.”
Mijn schoonvader is overleden. Hij was achtentachtig jaar en zijn gezondheid ging stap voor stap achteruit. Zo maken wij mee wat velen nu mee moeten maken. Hij werd opgenomen in het ziekenhuis waar we niet op bezoek konden, één broer heeft met hulp van een betrokken verpleegster nog kunnen skypen zo goed en zo kwaad als het ging, en er was geen afscheid.
Nu maken we ons op voor een afscheidsbijeenkomst in zeer besloten kring. Het is vreemd, ik beleef de lockdowntijd als een tussentijd en ineens is dit afscheid echt. We bladeren wat in de fotoboeken en zien foto’s van vakanties, wandelingen, Moederdag en Vaderdag. We zien foto’s van toen de kleinkinderen nog baby’s waren. Al die jaren familieleven, waar is de tijd gebleven?
Het is vreemd dat de aanwezigheid van velen op de begrafenis ons straks niet zal troosten.
Het is voor ons onwerkelijk dat hij dood is en we zijn daarom blij dat we met onze kinderen naar het uitvaartcentrum kunnen, waar we rond de kist herinneringen ophalen en een enkel lied zingen. Mooi. Als ik de deuren zie waar de andere overledenen opgebaard liggen, realiseer ik me dat vele families dit nu mee moeten maken. Zeker, mijn schoonvader heeft met een werkzaam leven als journalist en vijf zoons en schoondochters en een hele schare klein- en achterkleinkinderen een mooi leven gehad. Maar toch. We hadden zo graag nog eens zijn hand vastgehouden en de verbondenheid gevoeld. En het is vreemd dat de aanwezigheid van velen op de begrafenis ons straks niet zal troosten.
Als ik met een groep gemeenteleden via Zoom praat over de leefregel ‘eer je vader en je moeder’ merk ik dat het goed is om over hem te vertellen. Ik vertel over het werkzame leven van mijn schoonvader en over de laatste jaren die hem niet makkelijk vielen. Zoals elk van ons die avond over zijn of haar vader en moeder vertelt. Ze zijn niet perfect, zoals ook wij op onze beurt niet perfect zijn als ouders, maar zij zijn degenen die ons het leven leerden. Zij leerden ons te leven met vertrouwen of geloof en liefde. Gods stem die in de bijbel klinkt, maakt ons optimistisch. Je mag proberen met vallen en opstaan tot je bestemming te komen. De hele bijbel moedigt je aan om liefdevol naar jezelf en anderen te kijken. In dat licht mag je als mens tot je recht komen en stralen op je geheel eigen wijze.
Ik ben blij dat ik nog zoveel van jullie bestaan heb meegemaakt.
Vandaar dat ik zo vrij ben jullie dit stukje te schrijven. Om mijn schoonvader te gedenken en eren. Na zijn dood vonden we een mooie afscheidsbrief in zijn computer die hij een paar weken geleden schreef. Hij schrijft onder andere. ‘Ik ben trots op jullie allemaal. Ik ben blij dat ik nog zoveel van jullie bestaan heb meegemaakt. Wees niet droevig als ik er niet meer ben, maar wees blij dat ik zolang heb geleefd. Nu zet ik er een punt achter.’