Handel alsof alles van jou alleen afhangt, zegt Ignatius, en vertrouw tegelijk zo op God, alsof alles van Hem alleen afhangt. Een knap staaltje Godsvertrouwen.
Een pareltje is de volgende korte gelijkenis uit het evangelie van Marcus 4:26-29:
“Met het koninkrijk van God gaat het als met iemand die zaad op zijn land heeft gestrooid. Hij slaapt en waakt, nacht na nacht en dag na dag, en het zaad ontkiemt en schiet op, zonder dat hij weet hoe. Vanzelf draagt de aarde vrucht, eerst de groene spriet, dan de aar, dan het graan in de volle aar. Wanneer de vrucht zover is, slaat hij er meteen de sikkel in, omdat het tijd is voor de oogst.”
Dag na dag werkt de boer op zijn akker. Hij zuivert hem van onkruid en stenen, ploegt de grond om en bemest hem. Hij selecteert het zaaigoed en strooit het in de akker. Hij stelt alles in het werk om een grote opbrengst te krijgen. Maar het ontkiemen en groeien van het zaad, het uiteindelijke lukken van de oogst, ligt niet in zijn macht. Dat moet hij aan de natuur overlaten. Dat gebeurt ‘vanzelf’, ’s nachts terwijl hij slaapt.
Deze gelijkenis kan ons helpen ons werk en onze inspanningen hun juiste plaats te geven. Met al onze krachten moeten wij ons inzetten voor meer rechtvaardigheid en vrede in onze wereld. Maar het uiteindelijke resultaat hebben wij niet in de hand. God zelf zal het rijk van gerechtigheid en vrede doen komen.
Maar het uiteindelijke resultaat hebben wij niet in de hand.
Voor Ignatius van Loyola gaan menselijke inzet en Godsvertrouwen samen. “Handel zo, alsof alles van jou alleen afhangt,” zegt Ignatius, “en vertrouw tegelijk zo op God, alsof alles van Hem alleen afhangt.” De boer doet al wat hij kan om zich van een rijke oogst te verzekeren. Maar hoe het zaad nu eigenlijk opschiet weet hij niet, dat gebeurt buiten hem om. Wij moeten ons inspannen voor het komen van het Godsrijk alsof dat alleen van ons afhangt, en tegelijk vertrouwen hebben alsof alleen God dat Rijk doet komen.
Elke avond wanneer wij gaan slapen, stellen wij een daad van overgave: wij laten onszelf en onze activiteit los in het vertrouwen dat God over zijn schepping waakt. Wij moeten niet altijd alles in handen willen houden. Als we onze zorgen niet kunt neerleggen en rustig gaan slapen, raken we overspannen. Elke avond moeten wij onszelf en onze wereld uit handen geven, in de handen van God. Als paus Johannes XXIII (Angelo Roncalli) de verantwoordelijkheid voor de kerk zwaar op zich voelde wegen, zei hij voor het naar bed gaan tegen zichzelf: “Ga maar rustig slapen, Angelo. De Heilige Geest bestuurt de kerk, niet jij!”
Het volgende gebed werd geschreven door Frans Cromphout SJ:
We hoeven niet te weten
hoe het zaad ontkiemt en opschiet,
of wanneer de oogst rijp zal zijn.
Wek in ons het vertrouwen
dat de goede grond zal opnemen wat wij zaaien,
dat zon en regen het zaad zullen koesteren.
We hoeven het niet te weten,
maar we mogen hopen op de goede afloop
van wat wij met U begonnen zijn
en Gij met ons.