Rudy de Kruijf werkt als pastor in verpleeg- en verzorgingshuis Aqua Viva in Nijmegen. Hij neemt ons in de adventstijd mee op bezoek bij bewoners die soms ook wachten en zelfs verlangen naar de onvermijdelijke dood. #advent

In deze adventsperiode neem ik u mee naar mijn werk in het verpleeg- en verzorgingshuis Aqua Viva te Nijmegen. De Advent is een periode van wachten en verwachten, wat heel herkenbaar is voor onze bewoners. In mijn eerste bijdrage heb ik stilgestaan bij het wachten op bezoek, vervolgens verplaatsten we ons in mensen, die dagelijks moeten wachten op de zorg. Soms kan de zorg zo groot worden, dat mensen de kwaliteit van hun leven niet meer zien en wachten of zelfs verlangen naar de dood. Daar wil ik deze keer met u bij stil staan.

Ik ben er klaar mee

Wat heeft het leven voor mij nog voor zin? Ik heb altijd pijn en kan niets alleen. Altijd maar een beroep doen op de zorg, altijd maar wachten. En het ligt niet aan hen, zij doen hun best. Maar ik ben er klaar mee, dit is toch geen leven meer. Het mag aflopen, laat de dood maar komen, vandaag nog.

Er zijn echter ook mensen voor wie dat vooruit kijken steeds zwaarder valt

De Advent is een tijd waarin we worden uitgenodigd om vooruit te kijken en gelukkig lukt dat  vele bewoners in ons verzorgings- en verpleeghuis.  Ze kijken uit naar het bezoek van dierbaren, naar het vieren van een bijzondere verjaardag. Zo mogen we een 90e en zelfs 100e verjaardag met regelmaat vieren. Er zijn echter ook mensen voor wie dat vooruit kijken steeds zwaarder valt. Als er steeds minder perspectief is en de levensverwachting of levenslust steeds minder wordt, dan lukt het soms niet meer om te verwachten. Ze wachten nog maar op één ding en dat is de dood.

Pijnlijke ervaring

Zoals in ieder verzorgingshuis hebben we regelmatig met overlijdens te maken. In de afgelopen jaren waren er meer dan twintig overledenen, meer dan één op de vier. En dat zijn gemiddelde cijfers. Voor mensen op hoge leeftijd is de dood dan ook een regelmatige realiteit. Immers hoe ouder je wordt hoe meer mensen je los moet laten. Je ouders, maar ook je broers en zussen, en zelfs ook kinderen als je zo’n hoge leeftijd mag bereiken. Daarbij hebben sommige mensen die dementerend zijn de pech, dat ze meermaals dit loslaten van hun dierbaren moeten ervaren. Ze verwachten hun ouders en komen dan tot de harde conclusie, dat ze allang overleden zijn. Dit gemis kan dan gevoeld worden met eenzelfde intensiteit, dan toen ze eerste keer daadwerkelijk hun geliefden moesten gaan begraven. Het is ieder keer opnieuw een pijnlijke ervaring. Bovendien zien mensen om zich heen ook medebewoners wegvallen. De dood is nadrukkelijk in ons huis aanwezig. Hij heeft echter vele gezichten. De dood is niet altijd een vijand, hij kan ook als vriend ervaren worden.

Bevrijding

Afgelopen zondag was het zondag Gaudete waarmee verwezen wordt naar de woorden van Paulus in zijn brief aan de Filippenzen. ‘Gaudete’, ‘Verheugt U, want de Heer is nabij. Weest onbezorgd.’   De dood kan een strijd zijn, ook voor mensen op hoge leeftijd, maar ik mag gelukkig herhaaldelijk meemaken, dat de dood ook een bevrijding kan zijn, dat mensen vol vertrouwen hun leven in Gods handen kunnen leggen. Het is bijzonder om te ervaren dat mensen dankbaar op hun leven kunnen terugkijken. Als pastor heb ik daar ook gesprekken over en mag ik soms helpen om moeilijke gebeurtenissen in het leven een nieuwe plek te geven. Het stemt dankbaar als je dat vertrouwen ontvangt en mensen mede daardoor in vrede kunnen sterven.

Kerstmis is een feest van Gods nabijheid

Met Kerstmis is God ons in Jezus nabij gekomen. Het is dan ook niet alleen een feest van vrede en saamhorigheid, maar een feest van Gods nabijheid. Voor mensen die geloven is de dood ook een weg naar God om Hem  te schouwen van aangezicht tot aangezicht. Als we in vrede met onszelf en onze dierbaren onze ogen sluiten, worden we opgenomen in Gods liefde en mogen we verblijven in het eeuwige licht. Een feest van vrede, liefde en licht, ook dat is een zalig Kerstmis.

Foto door Sandy Millar via Unsplash