Wat is de Braziliaanse film Que Horas Ela Volta?: een komedie over klassenstrijd of een drama over moederschap?
Gaat u Val sympathiek vinden? Dat is de vraag. Met het antwoord staat of valt het kijkplezier van de Braziliaanse film Que Horas Ela Volta? (“Wanneer komt ze terug?”). Actrice Regina Casé speelt de hoofdrol, waarvoor ze op het Sundance Festival een prijs heeft ontvangen. Zij is Val, sinds lange jaren de inwonende dienstbode van de gefnuikte artiest don Carlos en de succesvolle stiliste doña Bárbara in een villawijk van São Paolo, en de nanny van hun inmiddels 17-jarige zoon Fabinho.
Vanaf het moment dat de dochter arriveert is niets meer hetzelfde in de villa
Het huwelijk van meneer en mevrouw heeft zijn beste tijd gehad en ook het ouderschap lijkt ze weinig meer te zeggen; aan tafel gaat ieders aandacht uit naar het mobieltje. Val wast en poetst en kookt, houdt de juiste afstand tot haar bazen en moedert over de zoon, die zich dat nog altijd graag laat welgevallen.
Behalve Val sympathiek vinden, helpt het ook om iets van Brazilië te weten. Van de klassenmaatschappij en van het rollenpatroon dat de mannen veel ruimte lijkt te geven om aan te rommelen en de vrouwen verplicht om het op te ruimen. Tegenover de sterke Val staat de niet minder sterke, maar onsympathieke Bárbara. En de mannen … ach, de mannen … Carlos zwijgt, gedomineerd en genegeerd door zijn vrouw, en Fabinho is eigenlijk nog maar een kind.
Val dus, die met de stofzuiger sleept, de was ophangt (let op de knijper!) en het niet kan laten om de (schaarse) tafelgesprekken van de familie af te luisteren, want ze moet toch op de hoogte blijven, nietwaar? En zo gaat het dag in, dag uit, totdat Val bericht krijgt van haar dochter Jéssica, die naar São Paolo komt om haar toelatingsexamen tot de universiteit te doen en graag een paar daagjes bij Val wil logeren.
Vanaf dat moment is niets meer hetzelfde in de villa met zwembad en met aparte kamers en suite voor vader, moeder en zoon. Jéssica begrijpt niet waarom ze zich onderdanig op zou moeten stellen en de familie, te beginnen met don Carlos, lijkt zeer genegen om het intelligente, zelfstandige en knappe meisje bij zich op te nemen. Dus in plaats van op een matras op de grond van het dienstbodenkamertje slaapt Jéssica meteen in de luxe gastenkamer, tot groot ongenoegen van Val.
De film gaat door na het happy end
Gaat u Val sympathiek vinden? Toegegeven: het is moeilijk om haar niet sympathiek te vinden en bijvoorbeeld niet ontroerd te raken bij die laatste zwembadscène, die het happy end van de film lijkt te zijn. Maar de film gaat door en pas dan wordt echt duidelijk dat het geen komedie over klassenstrijd is, wat Jéssica ook tegen Val mag zeggen, maar een drama over moederschap.
Sterkere rollen voor de nogal schetsmatige familie hadden Que Horas Ela Volta? evenwichtiger gemaakt, zoals ook een sterkere actrice in de rol van Jéssica, al blijft het de vraag of ze ooit tegen haar moeder opgewassen zou zijn geweest. In de film houdt immers iedereen van Val. En u? Ga maar eens kennis met haar maken.