Leo de Weerdt sj kijkt het Franse ‘Quand Vient ‘Automne’ over twee vriendinnen in de herfst van hun leven. Hun rust is echter slechts schijn en hun “kleine leven” een bewogen verhaal.

De nieuwste speelfilm van François Ozon, ‘Quand Vient l’Automne’ (Wanneer de herfst begint), heeft twee sleutelfiguren uit de Franse cinema in de hoofdrol, Hélène Vincent (81j) en Josiane Balasko (74j). De regisseur had al samengewerkt met hen in ‘Grâce à Dieu‘. Deze huidige bijzondere film verkent familierelaties en hun diepgewortelde geheimen. De landelijke omgeving van het dorpje Donzy in de Bourgogne, met zijn ongerepte landschappen en herfstkleuren, speelt een centrale rol in dit werk en versterkt de melancholische sfeer.

Jezus zegt over haar dat haar vele zonden vergeven zijn, omdat zij grote liefde toont.

Het openingsbeeld introduceert het hoofdpersonage Michelle terwijl ze de eucharistieviering bijwoont in de parochiekerk. De priester heeft zopas een passage voorgelezen uit het Lucas-evangelie.  Het verhaal van een zondige vrouw die Jezus’ voeten natmaakt met haar tranen, ze kust, zalft en met haar haren afdroogt. Jezus zegt over haar dat haar vele zonden vergeven zijn, omdat zij grote liefde toont. Michelle is zichtbaar geëmotioneerd door het verhaal.

Geheimen

De bejaarde Michelle woont alleen in een mooie cottage in het dorp.  Nou ja, niet helemaal alleen, want wat verderop heeft ze een heel goede vriendin, Marie-Claude. Ze kennen elkaar sinds vele jaren en delen een gemeenschappelijk geheim. Michelle wacht vol ongeduld voor het Allerheiligenweekend op de komst van Valérie, haar dochter die in scheiding ligt, en vooral op haar kleinzoon Lucas. Hij is haar reden om te leven, want de moeder-dochterrelatie is erg gespannen. Om hun komst te vieren is Michelle paddenstoelen gaan plukken met haar vriendin, een expert in zwammen.

Valérie begint zich in te beelden dat haar moeder haar heeft proberen te vergiftigen!

Maar tijdens de lunch gaat het mis. Lucas vindt het gerecht niet lekker en Michelle heeft geen trek.  Alleen Valérie proeft de fricassee met champignons. Het is een slechte zaak voor haar, want overmand door misselijkheid, wordt ze gedwongen om haar maag te laten leegpompen. Valérie begint zich in te beelden dat haar moeder haar heeft proberen te vergiftigen!

_{(tekst gaat door onder afbeelding)}

Scherpe kantjes

In een perfect gecontroleerde en georkestreerde waas trekt de regisseur ons vervolgens binnen in het hart van een familie-universum waarvan hij de scherpe kantjes onthult. Hij legt het onuitgesprokene bloot en toont relaties die bestaan uit tederheid en barsten of berusten op misverstanden.

Gelijklopend daarmee is er het verhaal van Marie-Claude en haar zoon Vincent die net uit de gevangenis is vrijgelaten. “Met onze kinderen hebben we alles gemist,” zegt ze op een bepaald moment tegen haar vriendin Michelle. Lang blijft ook onduidelijk welk geheim zij met elkaar delen en waarom dat zo’n vernietigend effect heeft gehad op het leven van hun beide kinderen.

Waarheid en leugen

De film roept vragen op over waarheid en leugen, over schuld en moraliteit, zonder dat deze woorden worden uitgesproken. De regisseur legt ze in de dialogen van zijn personages en weigert zelf antwoord te geven.

De ingehouden emotie, de diep ontroerende bezorgdheid van twee moeders die ten einde raad zijn

‘Quand vient l’automne’ vertelt ons het verhaal van twee gewone vrouwen in de herfst van hun kennelijk rustige leven. Hun rust is echter slechts schijn en hun “kleine leven” een bewogen verhaal. Zoals ieder mensenleven een bewogen leven is. Meer zullen we er niet over zeggen. Behalve dan dat het immense talent van de filmmaker ligt in zijn vermogen om zijn acteurs uit te kiezen. Hélène Vincent en Josiane Balasko vertolken op een indrukwekkende manier hun personage. De ingehouden emotie, de diep ontroerende bezorgdheid van twee moeders die ten einde raad zijn en gedoemd zijn om hun geheim te delen met elkaar.  Tot slot zitten in het verhaal eveneens verschillende geslaagde verwijzingen naar het katholieke geloof. Een geweldige film voor wie van de betere Franse cinema houdt.