Licht, lente, Pasen: ze zijn nog ver weg. Een overweging over de ernst van de veertigdagentijd.
De vastentijd is begonnen. Het leven komt dan altijd op mij over als een serieuze zaak. Er hangt spanning in de lucht. Alsof de krachten van de dood en de krachten van het leven met elkaar de strijd zijn aangegaan. Hoe die strijd afloopt? Wij weten het nog niet. Daarvoor moeten we wachten tot na Pasen.
Het kerkelijk jaar staat in deze weken in het teken van de tocht van Jezus naar Jeruzalem. De plaats van zijn conflict met de gevestigde posities. Jezus’ toon neemt in scherpte toe. “Wee jullie, Schriftgeleerden en Farizeeën, huichelaars, jullie versperren de mensen de toegang tot het Koninkrijk der hemelen.” (Mt. 23:13) Wordt het een overwinning of een ondergang voor Jezus? Wij kennen de afloop. Hij toen niet.
Hoe de strijd afloopt? Wij weten het nog niet
De natuur doet ook mee in deze tijd van het jaar. De winter doet zich nog steeds gelden in de nachten. Als hij de kans krijgt, ook overdag. Tegelijkertijd trekt de lente de krokussen uit de grond en meldt zich het groen van de narcissen die straks gele slierten langs onze lanen vormen. Maar ook hier: wie gaat er winnen?
En de mensen? Het spant erom op het wereldtoneel. Oekraïne, Syrië, Irak, Nigeria. En dat zijn alleen nog maar de namen van de landen die dagelijks het nieuws halen. Hoe is het op kleine schaal, in buurten, op scholen, in gezinnen en families? Hoe in het innerlijk van die hoog opgeleide, talentvolle jonge mensen die maar geen werk kunnen krijgen? Hoe in het onwillige lichaam, in het deemster van de ouderdom of de verwarde, onbereikbare psyche?
Inderdaad, leven is een ernstige zaak. Februari, maart, begin april: zij geven het ons telkens weer te kennen. Gelukkig heeft het leven ook een cyclische trek. Het licht, de lente, Pasen: zij komen en zullen ons ontspannen. Maar nu nog even niet.
Prof.dr. Henk Witte is emeritus bijzonder hoogleraar aan de Tilburg School of Catholic Theology. Hij bekleedde daar de Xaverius-leerstoel voor theologie en spiritualiteit vanuit ignatiaans perspectief.